1- دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
2- استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران ، r.rostampour@alzahra.ac.ir
3- دانشیار گروه آموزش زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده: (4762 مشاهده)
با نشانهشناسی میتوان جزئیات سازوکارهای بنیادی ترجمه را تجزیهوتحلیل کرد. امبرتو اکو از نشانهشناسانی است که در آثار گوناگون خود به جنبههای نشانهای ترجمه پرداخته است. نشانهشناسی امبرتو اکو مبتنی بر چگونگی ترکیب متن با دانشنامه شخصی و فرهنگی خواننده است. ازمنظر اکو، متن دارای دو سطح بیان و محتوا است و در شعر، این جوهر بیان است که بر محتوا غلبه دارد. در ترجمه شعر، جوهر بیان در متن مقصد میکوشد، به یک میزان با جوهر بیان در متن مبدأ برابری کند تا بتواند تقریباً همانند متن مبدأ بر مخاطب تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر، با استفاده از شیوه توصیفی تحلیلی و با رویکرد نشانهشناسیِ مبتنی بر دیدگاه امبرتو اکو، به بررسی انتقال نشانههای شعر آدونیس در سطح جوهر بیانی در فرایند ترجمه به زبان فارسی میپردازد و بدین منظور ترجمه امیرحسین الهیاری از شعر آدونیس در مجموعه سهجلدی الکتاب گذشته مکان اکنون (1398) بررسی میگردد. در سطح جوهر زبانی، واژگان و دستور زبان و در سطح جوهر غیرزبانی جناس، قافیه و ضربآهنگ مورد مطالعه قرار میگیرد. دستاورد این پژوهش نمایانگر آن است انتقال نشانههای شعر آدونیس در ترجمه الهیاری، در سطح جوهر غیرزبانی نمود بیشتری دارد. الهیاری بهمنظور انتقال نشانههای شعر آدونیس در ترجمه، پس از برقراری ارتباط میان جوهرهای گوناگون زبانی و غیرزبانی در متن شعری به مذاکره بر سر آنها پرداخته و با استفاده از اطلاعات دانشنامهای، متنی در زبان مقصد ایجاد کرده که همانند شعر آدونیس بر مخاطب تأثیرگذار باشد؛ در این راستا گاهی از وفاداری به جوهر زبانی صرفنظر کرده است.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان عربی انتشار: 1402/3/10