در مقاله حاضر به بررسی واژه «دیدن» از منظر معناشناسی قالبی می­پردازیم و نشان می­دهیم که چگونه معنای برخی از واژه­ها در تجارب روزمره و دانش پیش‌زمینه انسان­ها وجود دارد. به عبارت دیگر، هدف این مقاله دستیابی به تفاوت معنایی ظریف بین واژگان هم‌معناست و تصور بر این است که ریشه این تمایزات در تجارب نهفته باشد که چنین تمایزات معنایی در لغت‏نامه‏ها عموماً نادیده گرفته می­شود. راهکار انجام این تحقیق، بررسی متون متنوع و پیکره­ای است تا از این طریق بتوانیم قالب‌های معنایی فعل «دیدن» را یافته و از یک‌سو روابط و تفاوت­های بین فعل «دیدن» و فعل­های هم­معنا نظیر «مشاهده کردن»، «تماشا کردن»، «نگاه کردن» و غیره را استخراج کنیم و از سوی دیگر، چند‌معنایی فعل «دیدن» را در قالب­های متعدد مشخص نمائیم. از تحلیل داده­ها می­توان به نتایجی چند دست یافت، از آن جمله می‌توان نشان داد که رابطه بین قالب­های متعدد با قالب «ادراکی- دیداری» عامل ایجاد چند‌معنایی فعل «دیدن» شده است. همچنین، واژگان دیگری که با ادراک دیداری در ارتباط هستند، از طریق متغیرهایی از قبیل هدف، دقت، اراده و غیره از فعل «دیدن» تمیز داده شده­اند. آنچه در‌نهایت حاصل می­آید الگویی از ارتباط معنایی فعل «دیدن» و سایر افعال هم‌معنا می­باشد.

واژه‌های کلیدی: واژگان کلیدی: زبان‌شناسی شناختی، معناشناسی قالبی، واژه­نامه، قالب­نت، هم­‌معنایی

متن کامل [PDF 642 kb]   (3722 دریافت)