دوره 9، شماره 6 - ( 1397 )                   جلد 9 شماره 6 صفحات 295-267 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Analyzing the Infinitive [mæ:jstæ:] construction in Khanikian Dialect. LRR 2019; 9 (6) :267-295
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-13174-fa.html
اختیاری زهرا. ساخت‌های مصدر نادر «ماْیستَاْ» [mæ:jstæ:] در گویش خانیکی . جستارهای زبانی. 1397; 9 (6) :267-295

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-13174-fa.html


دانشیار گروه زبان فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران. ، ekhtiari@um.ac.ir
چکیده:   (4384 مشاهده)
روستای تاریخی خانیکِ گناباد گویشی کهن و دست­نخورده دارد. در این گویش افعال و کلمه­هایی وجود دارد که در دیگر گویش­ها یا اثری از آن­ها نیست یا به­ندرت دیده می­شود؛ از جمله آن­ها فعل­های ساخته­شده از مصدر «ماْیستَاْ» است که ساخت­ها و زمان­های مختلف آن در نقش فعل کمکی و مستقل ـ با زمینه ذهنی قبلی ـ در خانیک با بسامد فراوانی رواج دارد. از این مصدر در گویش خانیکی چندین نوع ساخت مضارع و ماضی وجود دارد که بیشتر با ستاک­های فعلی و ساخت­های فارسی معیار، تفاوت­ دارد. این جستار به بررسی ساخت­های فعلی رایجِ این مصدر در گویش خانیکی پرداخته است که با هدف حفظ و رواج این فعل­ها و ارائه روش­هایی برای ساخت فعل­های نو و نیز کمک به افزایش نزدیک به پانصد ساخت فعلی در زبان فارسی ارائه می­شود. مواد مقاله به روش سنتی و بر اساس گفت­وگو با گویشوران کهن­سال و بیشتر بی­سواد خانیک، پی­ریزی و سپس تحلیل شده است. در گویش خانیکی تعداد زمان­های رایج از مصدر «ماْیستَاْ» [mæ:jstæ:] از فارسی معیار بیشتر است، به­خصوص که ساخت­های این مصدر در فارسی معیار به­کار نمی­رود. علاوه بر زمان­های دستوری رایج در فارسی معیار، ساخت­های دیگری از ماضی، مضارع­ و آیندۀ این مصدر معرفی شده است که به احیا و ساخت افعال فراوانی در زبان فارسی کمک خواهد کرد. همچنین، به بیان اختلاف ریشه یا بُن فعلی این مصدر در ماضی و مضارع پرداخته شده است.
 
متن کامل [PDF 318 kb]   (1701 دریافت)    
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: زبان شناسی
انتشار: 1397/11/12

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.