دوره 10، شماره 3 - ( 1398 )
جلد 10 شماره 3 صفحات 168-143 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دکتری تخصصی، استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران. ، ebrahimkanani@kub.ac.ir
چکیده: (8811 مشاهده)
نشانهشناسی در چرخشی پارادایمی به رویکردی پساساختارگرا با دورنمایی پدیدارشناختی گرایش پیدا میکند. حاصل این تحول، قائل شدن به جایگاه سوژۀ تندار در فرایند گفتهپردازی و توجه به جریان ادراکی ـ حسی و مناسبات فرهنگی و اجتماعی در مقولۀ زبان و نشانه است. نشانهشناسی در سطح فرهنگی و اجتماعی نیز برآیند همین نگرش است. در این نگرش، شیوۀ برخورد و تعامل منِ سوژه با دیگری تغییر میکند و معادلات جدیدی میان آنها رقم میخورد. درنتیجه، فضاهای نشانهای جدیدی شکل میگیرد که ارتباط آنها با یکدیگر از نوع تعاملی، تقابلی، طردی و تطبیقی است. چگونگی این تعامل بر الگوی اریک لاندوفسکی مبتنی است و در قالب چهار استراتژی شبیهسازی، طرد، تفکیک و پذیرش هویتی قابل توصیف است. برپایۀ این، پرسش اصلی مقالۀ حاضر این است که در فضای گفتمانی شعر «مرگ ناصری» احمد شاملو، عملکرد نشانهای فرهنگ در مقام سپهر نشانهای و نوع برخورد و تعامل خود با دیگری مبتنی بر چه سازوکار نشانه ـ معناشناختی است. هدف از پژوهشِ حاضر نیز بررسی نوع برخورد خود و دیگری و روابط پیچیدۀ آنها در شعر مورد نظر از منظر نشانهشناسی فرهنگی ـ اجتماعی برای تبیین جایگاه فضاهای فرهنگی حاکم بر آن است. با این بررسی میتوان چگونگی تداخل فضاهای نشانهای و درنهایت شکلگیری فضای نشانهای مرکزی را در سطحی اجتماعی ـ فرهنگی توصیف و تبیین کرد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |