ضمایر منفی و مبهم به لحاظ ویژگی‌های ساخت‌واژی، معنایی و کاربرد آن‌ها در ساختار‌های نحوی روسی و فارسی را می‌توان به نوبه خود یک تفاوت زبانی به شمار آورد. همواره یکی از مشکلات زبانی برای فراگیران زبان روسی و مترجمین آن، درک و کاربرد این ضمایر در کلام می‌باشد. فراگیران زبان روسی عموماً حتی پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، در استفاده یا ترجمه ساختارهای نحوی با ضمایر مذکور دچار نوعی سردرگمی هستند. این مقاله سعی دارد با بررسی ضمایر «منفی» و «مبهم» در زبان‌های روسی و فارسی و نشان‌دادن تفاوت‌های ساختاری آن‌ها در قالب مواد و وقایع زبانی و ساختارهای نحوی، علت این مشکل را بیابد و با توضیح تفاوت‌های معنایی- کاربردی، برای رفع آن تلاش نماید. با مطالعه منابع دستور زبان فارسی مشخص شد گاه دستورنویسان فارسی در درک و توضیح ضمایر منفی و مبهم، عملکرد ضعیفی داشته‌اند. لازم به ذکر است که ایشان در دسته‌بندی معنایی و گرامری ضمایر هرگز اسمی از ضمایر منفی به عنوان گروه مستقلی از ضمایر به میان نیاورده‌اند که این خود یکی از دلایل عدم‌درک آن‌ها توسط فراگیران زبان روسی است. فراوانی وند‌های واژه‌ساز ضمایر مبهم در زبان روسی که موجب محدودیت معنایی و کاربردی آن‌ها در زنجیره گفتار می‌شود، در مقایسه با عناصرِ بسیار اندکِ همگون آن‌ها در زبان فارسی و برخی تفاوت‌‌ها در ساخت‌های نحوی جملات منفی در زبان‌های مورد‌مطالعه را می‌توان از مهم‌ترین دلایل مشکلات درک و کاربرد این ضمایر در زبان روسی دانست. نگارنده این مقاله سعی دارد با اشاره به شباهت‌‌ها و تفاوت‌های این مقوله دستوری در زبان‌های مورد‌مطالعه، در جهت رفع مشکلات آموزشی و کاربرد صحیح آن‌ها تلاش کند.

واژه‌های کلیدی: وند، ضمایر مبهم، ضمایر منفی، ویژگی معنایی، ساخت نحوی

متن کامل [PDF 290 kb]   (4698 دریافت)