دوره 12، شماره 6 - ( 1400 )
جلد 12 شماره 6 صفحات 230-187 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- استادیار زبان‌شناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران ، r.veisihesar@uok.ac.ir
2- استادیار زبان‌شناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
2- استادیار زبان‌شناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
چکیده: (2717 مشاهده)
پژوهش حاضر قصد دارد تا براساس رویکرد شناختی به بررسی ساخت اضافه در کردی سورانی بپردازد. ماهیت روششناسی این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی بوده و دادهها از گویش کردی سورانی و از طریق مصاحبه با گویشوران گردآوری شدهاند و اصالت دادهها نیز موردتأیید گویشوران این گونه از زبان کردی است. گفتنی است که ساخت اضافه نوعی رابطۀ ذاتی و نسبتی بین دو عنصر گذرا و پایا ایجاد میکند که حاوی نوعی قرابت مفهومی هستند. در این ساخت یکی از عناصر به‌منزلۀ نقطۀ ارجاع عمل میکند تا جایگاه عنصری دیگر (عنصر مقصد) در ساخت براساس آن مشخص شود. به‌عبارت دیگر، عنصر پایا به‌مثابۀ نقطۀ ارجاع، مسیری شناختی را برای دسترسی ذهنی به عنصر گذرا به‌منزلۀ عنصر مقصد فراهم میسازد. یافته ها نشان داد که ساخت اضافه، محصول نوعی دستوریشدگیِ ضمیر موصولی HYA است که نقش کهن آن بازنمایی ارتباط ذاتی ـ مفهومی بین عناصر دخیل در رابطهای مفهومی مندرج در یک جملۀ مرکب بوده است. این ضمیر موصولی طی فرایند دستورشدگی به نمایهای نسبتی تحول یافته، تا رابطهای ذاتی و نامتقارن را میان دو عنصر متجانس در یک گروه (اسم+اضافه+اسم، اسم+اضافه+صفت، اسم+اضافه+حرف اضافه، اسم+اضافه+فعل اسمیشده) یا در یک بند (اضافۀ محمولی، اضافۀ مبتداساز) مفهومپردازی کند. همچنین، نتایج نشان داد که عنصر اضافه این ارتباط نامتقارن را بین عناصر در سطوح متفاوت زبانی به‌خوبی نمایهسازی میکند.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |