دوره 8، شماره 2 - ( 1396 )                   جلد 8 شماره 2 صفحات 307-277 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2- استاد زبان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3- استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده:   (6415 مشاهده)
هدف از این تحقیق، توصیف ساختمان تصریفی فعل فارسی براساس نظریۀ صرفی کلمه و صیغگان است. تلاش ما برای روشن کردن این مسئله است که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی چه ماهیت یا سرشتی دارند و نقش‌های چندگانه الگوهای تصریفی، مانند شخص و شمار چگونه از یکدیگر تفکیک و به‌طور شفاف بیان می‌شوند. برای رسیدن به این هدف، برمبنای کتاب‏های دستور زبان فارسی، جملاتی را استخراج کردیم و ساختارهای موجود در فعل‏های این جملات را بررسی و تحلیل نمودیم. ساختارهای استخراج‌شده عبارت‏اند از: ساختارهای شخص و شمار، ساختارهای وصفی، ساختارهای جهتی، ساختارهای مصدری و ساختارهای وجهی. نتایج نشان دادند که  با استفاده از روش کلمه و صیغگان، تناظر یک‏به‏چند یا چند‏به‏یک مشخصه‏های تصریفی فعل در زبان فارسی قابل تبیین است. مدل کلمه و صیغگان به این دلیل که در آن، به واژه به‌عنوان یک کل نگریسته می‏شود، با روش‌هایی چون عنصر و ترتیب و یا عنصر و فرآیند فرق دارد؛ زیرا در این روش‌ها، کلمات پیچیدۀ ساختواژی و معنایشان را عمدتاً به‌واسطۀ تقسیم آن‌ها به توالی از واحدهای مجزا بررسی می‌کنند. همچنین، روشن شد که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی ماهیت صرفی‌‌ـ‌نحوی دارند و با قائل شدن به الگوی لایه‌ای برای فعل فارسی، نقش‌های چندگانه الگوهای تصریفی فعل فارسی از یکدیگر تفکیک می‌شوند. به این ترتیب، توجیه و تبیین ویژگی‏ها و مشخصه‏های فعل فارسی با استفاده از این مدل امکان‏پذیر می‏شود.
 
متن کامل [PDF 385 kb]   (4530 دریافت)    

انتشار: 1396/3/1

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.