fa
jalali
1389
4
1
gregorian
2010
7
1
1
2
online
1
fulltext
fa
بررسی و نقد روش آموزش زبان عربی به شیوه مستقیم
(بررسی موردی: کتابهای دکتر حسین خراسانی)
این مقاله قصد دارد با برگشت به اواخر دهه چهل خورشیدی، شیوههای رایج آموزش زبان عربی در مراکز علمی، آموزشی و دانشگاهی آن زمان را بررسی کند و جایگاه طلایهداران آموزش زبان عربی به شیوۀ نوین را شناسایی کند و از این رهگذر بهطورویژه به نقد و بررسی شیوه آموزش زبان عربی دکتر حسین خراسانی در دهه 40 خورشیدی بپردازد که بهنوبهخود در آن زمان روش ابتکاری و بینظیر در ایران بوده است. نامبرده با تألیف یک کتاب سهجلدی، سه جلد کتاب با نام روش مستقیمِ (Direct Methode) آموزش زبان و ادبیات عربی، توانست طرحی نو و جامع و شامل در آموزش زبان عربی به فارسیزبانان، دراندازد. مؤلف مرحوم، با الهام از الگوهای رایج در آموزش زبان به شیوه مستقیم، قصد داشت تمام مهارتهای چهارگانه زبان عربی را به انواع مخاطبان ایرانی و متناسب با فرهنگ و سابقه آشنایی ایرانیان با زبان عربی، در یک زمانبندی معلوم (60 جلسه) یاد دهد؛ امری که درباره آموزش زبان عربی در زمان تألیف کتاب، سابقه نداشته است.
اما متأسفانه کتابهای یادشده ناشناخته مانده و جایگاه آن در فرایند آموزش زبان عربی در ایران مورد معرفی، بررسی و نقد واقع نشده است. این مقاله قصد دارد با معرفی همهجانبه این مجموعه، به نقد و بررسی آن بپردازد و در کنار محاسن آن، برخی کمبودهای آن را بیان و بررسی کند.
واژههای کلیدی: آموزش زبان عربی,ایران,روش مستقیم,روش نوین و حسین خراسانی
7
32
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-3261&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/13
1388/10/23
2010/06/14
1389/3/24
Khalil
Parvini
Associated Professor, Arabic Language & Literature, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
خلیل
پروینی
00319475328460040541
00319475328460040541
Yes
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
fa
بررسی روشهای گوناگون اصلاح آوایی در یاددهی/ یادگیری زبانهای خارج
در یک نگاه کلی، اصلاح آوایی شامل سلسله فعالیتهایی است که در هر نگرشی میتواند بهصورت مروری و مختصر وجود داشته باشد. اما در نگاه جدیتر و عمیقتر به اصلاح آوایی، که امروزه در فن آموزش زبان به یک رشته تخصصی تبدیلشده، پی میبریم که شناخت عمیق و دقیق اهداف، اصول، روش و ابزارهای هر کدام از این روشها بهخودیخود فضای تحقیقی وسیعی را میطلبد.
در این جستار هدف این است تا با توصیف روشهای موجود اصلاح آوایی در دنیا، به بررسی نقاط قوت و انتقادی هر کدام بهصورت جداگانه پرداخته شود. بنابراین، هدف مؤلفین، بررسی این مهم است که کدام یک از روشهای موجود، از میان روشهای معرفیشده، میتواند کارآمدی بیشتری در اصلاح آوایی داشته باشد. از میان پنج روش بسیار رایج در سطح جهانی، نتیجه میگیریم که هرچند استفاده از روش آزمایشگاهی و روش تولیدی آسانتر است و همین امر باعث رواج بیشتر آنها شده است، اما، با توجه به تحلیلهای انجام شده مؤلفین، بر پایه نظریات نوین آواشناسی، معلوم میشود که روش آهنگی- کلامی میتواند مؤثرتر باشد. در انتها، یک دورنمای آموزشی نیز با تأکید بر روش قابل قبول ارائه شده است.
روشهای اصلاح آوایی,یاددهی/ یادگیری,زبانهای خارجی و تحلیل روش
33
49
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-4369&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/132010/04/24
1389/2/4
2010/06/142010/06/19
1389/3/29
Rouhollah
Rahmatian
Assistant Professor, Department of French Education, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
روحالله
رحمتیان
00319475328460040543
00319475328460040543
Yes
استادیار گروه آموزش زبان فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
Marzieh
Mehrab
M.A. Student of French Education, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
مرضیه
مهرابی
00319475328460040545
00319475328460040545
No
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آموزش زبان فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
fa
نمایش شخصیتها و شخصیتهای نمایشی در تاریخ بیهقی
تاریخ بیهقی از جمله متون کمیابی است که با استفاده از شگردهای ادبی، هم به تاریخی به ظاهر مستند و هم به متنی خلاق بدل شده است. یکی از این شگردها بهرهگیری از فضای داستانی و از آن میان نیز، شخصیتپردازی ویژه در این اثر است. این مقاله درصدد است با بررسی شخصیت در این متن، ثابت کند نهتنها ارائه شخصیت در این اثر از رویکرد توصیفی که ویژه تاریخ است گذر میکند، بلکه حتی از شخصیتپردازی داستانی نیز فراتر میرود و با شگردهای برجستهسازی نمایشی، از ویژگیهای شخصیتهای نمایشیِ متون دراماتیک برخوردار میشود. در تاریخ بیهقی گرچه شخصیتها برگرفته از واقعیتهای تاریخاند، اما در متن دوباره خلق میشوند. شخصیتپردازی در این اثر نزدیک به بسیاری از رمانهای امروزی است که در آن علاوه بر اشاره مستقیم به ویژگیهای ظاهری شخصیتها، گفتار و رفتار آنها و احساسات و درونیاتشان، با ارتباطی منطقی و حسابشده برای مخاطب به نمایش گذاشته میشود و شخصیتهای قابل درک، باورپذیر، قابل تجسم، زنده و پویا برای مخاطب ترسیم میشود. در این اثر نویسنده میکوشد شخصیتها، به شیوههای گوناگون همچون گفتوگو، کنش و در کشاکش ارتباط با دیگر شخصیتها و موضعگیری در مسائل و موضوعات مختلف، خود را به مخاطب معرفی کنند و با این روش، موفق به خلق شخصیتهای نمایشی میشود. مبانی این پژوهش را نظریههای شخصیتپردازی تشکیل میدهد و تحلیل ویژگیهای شخصیتپردازی سینمایی به منزله روششناسی پیشنهادی آن تنظیم میشود.
شخصیت,شخصیتپردازی,تاریخ بیهقی,نمایش,شخصیتهای نمایشی
51
68
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-3645&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/132010/04/242010/04/5
1389/1/16
2010/06/142010/06/192010/07/3
1389/4/12
Ghodsieh
Rezvanian
Assistant Professor, Department of Persian Language & Literature, Mazandaran University, Mazandaran, Iran
قدسیه
رضوانیان
00319475328460040546
00319475328460040546
Yes
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، مازنداران، ایران
Ali-Reza
Poorshabanan
M.A. Student, Department of Persian Language & Literature, Mazandaran University, Mazandaran, Iran
علیرضا
پورشبانان
00319475328460040547
00319475328460040547
No
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، مازنداران، ایران
fa
کارکرد گفتمانی سکوت در ساختمندی روایت داستان کوتاه
این مقاله به بررسی انواع مختلف سکوت به منزله غیابی معنادار میپردازد که جای آن یک رد باقی میماند. در این رد سکوت به شکلهای مختلفی تجلی دارد. بررسی سکوت دلالتمند نشان میدهد که این سکوت نشاندار به واسطه ابزارهای گفتمانی در متن حضور دارد و نظام زبان بخشی از پیام خود را بهواسطه بیان و بخشی را بهواسطه سکوت انتقال میدهد. به همین دلیل سکوت در ادبیات به صورت یکی از شگردهای روایی مورد استفاده قرار میگیرد. پرسش این پژوهش، چگونگی کارکرد گفتمانی سکوت نوشتاری در داستان است؛ بدین مفهوم که سکوت نوشتاری در چه سطوحی و برای چه کارکرد گفتمانی در داستان بهکار میرود. این مقاله به امر تحلیل پنج داستان کوتاه ایرانی، در سه سطح ساختاری، معنایی و کاربردشناختی میپردازد و نتیجه بهدستآمده نشان میدهد که سکوت به عنوان ابزار مطالعه ساختمندی و چگونگی شکلگیری روایت در سه سطح و بر روی سه محور جانشینی، همنشینی و برهمکنش به منظور ایجاد گرهافکنی، تعلیق، زمینهسازی، فضاسازی و گرهگشایی در پیرنگ و داستان بازنمایی میشود.
سکوت,جانشینی,همنشینی,برهمکنش,روایت
69
88
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-8798&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/132010/04/242010/04/52010/07/7
1389/4/16
2010/06/142010/06/192010/07/32010/08/29
1389/6/7
Farzan
Sojoodi
Assistant Professor, Department of Linguistics, Art University, Tehran, Iran
فرزان
سجودی
00319475328460040548
00319475328460040548
Yes
استادیار گروه زبانشناسی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
Leila
Sadeghi
M.A. Department of Linguistics, Allameh Tabataba'i University Tehran, Iran
لیلا
صادقی
00319475328460040549
00319475328460040549
No
کارشناسی ارشد گروه زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
fa
معرفی نظریه انگاره معنایی طنز و بررسی ایرادات آن بر مبنای دادههای زبان فارسی
An Introduction to the Semantic Script Theory of Humor and the Study of its Weaknesses on the Basis of Persian Language Data
نظریه انگاره معنایی طنز، اولین نظریه کامل زبانشناسی در باب طنز است. این نظریه که در واقع حرکتی اساسی در مقابل رویکرد طبقهبندی سنتی جناسها و طنز بود، در سال 1985 توسط ویکتور راسکین ارائه شد. راسکین اولین زبانشناسی بود که ساختار طنز را از لحاظ معنیشناسی تحلیل کرد و توانست ساختار دو قطبی لطیفه را شناسایی کند. به عقیده راسکین، یک نظریه معنایی باید شامل دو مقوله انتزاعی باشد؛ مجموعهای از همه انگارههای در دسترس سخنگویان و مجموعهای از قواعد ترکیب.
هدف این مقاله معرفی این نظریه و پاسخدادن به این پرسش است که بر مبنای دادههای زبان فارسی چه ایراداتی بر این نظریه وارد است. در راستای این هدف به بررسی تعدادی از لطیفههای زبان فارسی میپردازیم که در مطبوعات طنز منتشر شدهاند و از طریق این تحلیلها نقاط ضعف نظریه مذکور را نشان میدهیم. نتایج این تحلیلها نشان میدهد که روش تحلیل نظریه انگاره معنایی طنز راسکین که مبتنی بر فهرستکردن همه معانی یا انگارههای واژههای بهکار رفته در متن طنز است، در تحلیل لطیفههای زبان فارسی نقاط ضعف و ایراداتی دارد؛ از جمله اینکه پیچیدگیهای وقتگیر و بیهوده دارد و با واقعیتهای پردازشی زبان همخوانی ندارد و به دلیل همین پیچیدگیهای بیهوده، قابل اعمال بر لطیفههای بلند زبان فارسی نمیباشد.
The Semantic Script Theory of Humor is the first complete linguistic theory on humor. This theory, that was in fact a radical departure from the traditionally taxonomic approach of puns and humor, was first introduced by Victor Raskin. He was the first linguist that analyzed the structures of humor from the semantic view point, and could identify the structure of joke. In Raskin’s view, a semantic theory must include two abstract concepts: a set of the whole scripts available to the speakers and a set of compositional rules.
The purpose of this article is to introduce this theory and to answer this question that which objections on the basis of Persian data may be made to this theory. For this purpose, we studied a number of Persian jokes published in Iranian Humor Press, and by the analysis of these texts, we could show some weaknesses of the theory.
The results of this study showed that the way of analysis in Raskin’s Semantic Scripts theory, which is based on listing all of the scripts involved in the words used in the humorous text, has some weaknesses in analyzing Persian Jokes; such as not being compatible with the linguistic processing realities and for having time-consuming redundant complexities, it is not applicable on long Persian jokes.
humor,Semantic Script Theory of Humor,Script,Joke,Combinatorial rules,Collaboration
طنز,نظریه انگاره معنایی طنز,انگاره,لطیفه,قواعد ترکیب,همدستی
89
109
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-7684&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/132010/04/242010/04/52010/07/72010/07/16
1389/4/25
2010/06/142010/06/192010/07/32010/08/292010/09/13
1389/6/22
Shahla
Sharifi
Assistant Professor, Department of Linguistics, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
شهلا
شریفی
00319475328460040550
00319475328460040550
Yes
استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
Sarira
Keramati Yazd
M.A. Department of Linguistics, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
سریرا
کرامتی یزدی
00319475328460040551
00319475328460040551
No
کارشناسی ارشد گروه زبانشناسی (گرایش آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان)، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
fa
مطالعه فرایند گفتمانی بیان آرزو در زبان فارسی
یکی از کنشهای زبانی که در تعاملات اجتماعی و گفتوگوهای روزمره در انواع زبانها از جمله زبان فارسی نقش پررنگی دارد، آرزوکردن و بیان دعای خیر برای مخاطب است. آرزوها در زبان فارسی با استفاده از ساختارهای خاص دستوری مانند جملههای فعلی دارای فعل التزامی، جملههای اسمی، شبهجملهها و اصطلاحات دیگر بیان میشوند و دارای کاربردهای ویژه و گوناگون هستند. این ساختها و کاربردهای گوناگون در زبانهای مختلف با یکدیگر مطابقت ندارند؛ لذا گویشوران غیرفارسیزبان در هنگام برخورد با این عبارتها و اصطلاحات هم در فهم مطلب و هم در کاربرد آنها دچار مشکل میشوند. بدین منظور و نیز برای رفع این مشکل، مطالعه ساختار این عناصر زبانی به نظر ضروری میرسد. آنها میتوانند برای ختم مکالمه، تشکر از مخاطب و واکنش به اظهارات او بهکار روند. علاوه بر این در زبان فارسی شاهد آرزوهای غیرمستقیم و نیز گروهی هستیم که این مسئله از دیدگاه فرهنگی شایان توجه است. این مقاله علاوه بر ارائه ساختارهای دستوری آرزوها، به تفکیک آنها از لحاظ معنایی و نیز کاربردی میپردازد و با ارائه مثالهای مختلف میکوشد تا چگونگی کنش زبانی آرزوها را در زبان فارسی روشن سازد.
آرزو,جملات دعایی,فعل التزامی,کاربرد شناسی زبان,نحو
111
133
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-7557&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/132010/04/242010/04/52010/07/72010/07/162010/01/21
1388/11/1
2010/06/142010/06/192010/07/32010/08/292010/09/132010/06/29
1389/4/8
Parivash
Safa
Assistant Professor, Department of French Language & Literature, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
پریوش
صفا
00319475328460040554
00319475328460040554
Yes
استادیار گروه آموزش زبان فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
Mina
Bahraei
M.C. Department of French Language & Literature, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
مینا
بحرایی
00319475328460040555
00319475328460040555
No
دانشآموخته کارشناسی ارشد گروه آموزش زبان فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
fa
مبانی نظری فراگیرمحوری در روشهای آموزش زبان خارجی
در این مقاله به بررسی مبانی نظری فراگیرمحوری در روشهای آموزش زبان خارجی میپردازیم و سعی خواهیم کرد جوابی برای این پرسش که چگونه علم آموزش زبانهای خارجی از معلممحوری به فراگیرمحوری رسید، بیابیم. توصیه بر فراگیرمحوری در کلاس زبان خارجی، امری است که بر آن تأکید میشود، ولی شاید در عمل خیلی رعایت نشود. روشهای آموزش زبانهای خارجی در قرن بیستم کاملاً متأثر از روانشناسی، پداگوژی و آندراگوژی هستند. روانشناسی رفتارگرا (اسکینر) و زبانشناسی ساختگرا مبانی نظری روش شنیداری-گفتاری بودند، به همین جهت فراگیر به تقلید سریع و خودکار از الگوهای معلم میپرداخت. در روش سمعی- بصری ساخت یکپارچه، با دادن اختیار به فراگیر در تولید جملات جدید، یک گام به فراگیرمحوری نزدیک میشویم. نظریه خلاقیت زبانی و نظریه توانش و کنش زبانی چامسکی، بهطور غیرمستقیم بر روشهای آموزش زبانهای خارجی تأثیر گذاشت. در روش ارتباطی، فراگیر در تولید کنشهای گفتاری مختلف فعالیت دارد و در فرایند آموزش با معلم همکاری بیشتری میکند. در روش آموزش گروهی به اصول آندراگوژی در آموزش زبان خارجی توجه شده است و معلم بهعنوان مشاور فراگیر بزرگسال در نظر گرفته میشود. در سیر تحوّل جایگاه فراگیر بزرگسال یا خردسال در روشهای آموزش زبانهای خارجی در قرن گذشته، به بررسی تحولات روانشناسی از رفتارگرایی به روانشناسی شناختی، تغییر نگرش از پداگوژی سنّتی به پداگوژی جدید و پیدایش آندراگوژی خواهیم پرداخت.
فراگیرمحوری,روشهای آموزش زبانهای خارجی,روانشناسی زبان,پداگوژی,آندراگوژی
135
148
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-8574&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/132010/04/242010/04/52010/07/72010/07/162010/01/212010/05/19
1389/2/29
2010/06/142010/06/192010/07/32010/08/292010/09/132010/06/292010/07/21
1389/4/30
Mahmoud-Reza
Gashmardi
Assistant Professor, Department of Linguistics, Isfahan University, Isfahan, Iran
محمودرضا
گشمردی
00319475328460040552
00319475328460040552
Yes
استادیار گروه آموزش زبان فرانسه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
fa
چگونگی شناسایی موارد دستوریشدگی
در طی فرایند دستوریشدگی عناصر واژگانی تبدیل به امکانات دستوری میشوند یا اجزای دستوری ویژگیهای دستوری جدیدی را کسب میکنند. زبانشناسان با مطالعه گستره وسیعی از زبانها سعی کردهاند تا سازوکارها و اصول حاکم بر دستوریشدگی را دریابند. دستوریشدگی طی گذر زمان اتفاق میافتد، بنابراین وجود متون مکتوب از گذشتۀ یک زبان میتواند کمک زیادی به ما در شناسایی موارد دستوریشدگی نماید. با اینحال میدانیم بسیاری از زبانها (از جمله تعداد زیادی از زبانهای ایرانی) دارای متون مکتوب قدیم نیستند و از گذشته آنها تقریباً هیچ اثری بر جای نمانده است. بسیاری از زبانها حتّی خط ندارند و مکتوب نشدهاند و زبانشناسان تنها تعدادی از آنها را به لحاظ همزمانی توصیف نمودهاند. علیرغم این کاستیها، آشنایی کافی و وافی با اصول و سازوکارهای دستوریشدگی میتواند به ما در شناسایی موارد دستوریشدگی حتی در زبانهایی که کمتر توصیف شدهاند، کمک اساسی کند. زبانشناسان زیادی در مورد اصول و سازوکارهای دستوریشدگی صحبت نمودهاند. بعضی اوقات میتوان شباهتها و تفاوتهای زیادی را در آراء آنها مشاهده کرد. ما در این مقاله در توصیف اصول دستوریشدگی از مقاله کلاسیک هاپر (1991) استفاده کردهایم؛ مهمترین سازوکارهای دستوریشدگی نیز براساس ویشر (2006) است. برای روشنتر شدن هر یک از این اصول و سازوکارها، به تفکیک مثالهایی از فارسی ارائه شده است. در پایان این مقاله به این نتیجه خواهیم رسید که استفاده از اصول دستوریشدگی بیش از ساز و کارها میتواند به ما در شناسایی موارد دستوریشدگی کمک نماید.
دستوریشدگی,لایهبندی,واگرایی,مقولهزدایی,معنازدایی
149
165
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-7611&slc_lang=fa&sid=14
2010/01/132010/04/242010/04/52010/07/72010/07/162010/01/212010/05/192010/04/5
1389/1/16
2010/06/142010/06/192010/07/32010/08/292010/09/132010/06/292010/07/212010/08/17
1389/5/26
Kohan
Mehrdad Naghzguy
Assistant Professor, Department of Linguistics, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran
مهرداد
نغزگوی کهن
00319475328460040553
00319475328460040553
Yes
استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه بوعلیسینا، همدان، ایران