جستجو در:
مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، nazemian@khu.ac.ir
چکیده: (2379 مشاهده)
رویکرد نشانه -معنا شناسی، برایند نشانه شناسی ساختارگرا و تحلیل گفتمان روایی است که در فرایند تولید معنا به عوامل حسی و ادراکی توجه دارد. این رویکرد، حاصل سلسله تحولاتی است که در بیش از یک قرن گذشته در حوزه مطالعات نشانه شناسی رخ داده که از نشانه شناسی فلسفی پیرس و نشانه شناسی زبانی سوسور آغاز می‌شود، با نشانه شناسی گفتمانی گرمس تکامل می‌یابد و با تأثیر پذیری از دانش پدیدارشناسی وارد نشانه شناسی پسا گرمسی می‌شود. نشانه معنا شناسی یکی از دقیق‌ترین رویکردها برای تحلیل فرایند تولید معنا است. از این رویکرد می‌توان برای بررسی متونی دینی از جمله قرآن کریم نیز بهره گرفت.
امروزه در مطالعات قرآنی بر خلاف گذشته، رویکرد کلی‌نگر مطرح است که این کتاب مقدس را بر خلاف نگاه جزئی‌نگر نقد و بلاغت سنتی، کلیتی منسجم و یکپارچه درنظر می‌گیرد که بین آیات و سوره‌های آن، ارتباطی انداموار برقرار است. دراین مقاله کوشیده‌ایم با استفاده از نشانه معنا شناسی پساگرمسی (مبتنی بر الگوی تنشی) که توسط حمیدرضا شعیری در ایران معرفی شده به بررسی و تحلیل فرایندهای تولید معنا در سوره مبارکه شمس بپردازیم. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در این سوره با دو الگوی صعودی و نزولی مواجه هستیم. در هشت آیه اول که یازده سوگند ذکر شده، افزایش همزمان فشاره‌های عاطفی و گستره‌های شناختی رخ می‌دهد و در ادامه تا پایان سوره با بیان جواب قسم و سرگذشت نافرمانی و عقوبت قوم ثمود، با کاهش فشاره‌ها و افزایش گستره‌ها مواجه هستیم.
امروزه در مطالعات قرآنی بر خلاف گذشته، رویکرد کلی‌نگر مطرح است که این کتاب مقدس را بر خلاف نگاه جزئی‌نگر نقد و بلاغت سنتی، کلیتی منسجم و یکپارچه درنظر می‌گیرد که بین آیات و سوره‌های آن، ارتباطی انداموار برقرار است. دراین مقاله کوشیده‌ایم با استفاده از نشانه معنا شناسی پساگرمسی (مبتنی بر الگوی تنشی) که توسط حمیدرضا شعیری در ایران معرفی شده به بررسی و تحلیل فرایندهای تولید معنا در سوره مبارکه شمس بپردازیم. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در این سوره با دو الگوی صعودی و نزولی مواجه هستیم. در هشت آیه اول که یازده سوگند ذکر شده، افزایش همزمان فشاره‌های عاطفی و گستره‌های شناختی رخ می‌دهد و در ادامه تا پایان سوره با بیان جواب قسم و سرگذشت نافرمانی و عقوبت قوم ثمود، با کاهش فشاره‌ها و افزایش گستره‌ها مواجه هستیم.
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
نشانه شناسی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |