دوره 11، شماره 6 - ( 1399 )                   جلد 11 شماره 6 صفحات 381-351 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران ، ahmadkhani@pnu.ac.ir
2- دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.
چکیده:   (2489 مشاهده)
هماهنگی واکه‌ای همانند همگونی فرایندی با بسامد بالاست که در بسیاری از زبان‌های دنیا قابل مشاهده است. این فرایند در بسیاری از نظریه‌های واج‌شناسی نظیر زایشی، خود­واحدی و بهینگی بررسی و تحلیل‌ شده است و به­نوعی فرایندی است که به ارزیابی نظریه‌های مختلف واج­شناسی می‌پردازد. مقالۀ حاضر به بررسی هماهنگی واکه­ای و هماهنگی واکه­ای ـ هم­خوانی در زبان فارسی در چارچوب نظریۀ بهینگی
می­پردازد. هماهنگی واکه‌ای به مشخصه‌های مختلفی در زبان نظیر ارتفاع، پسین بودن واکه، گردی، ریشۀ زبان پیش­آمده و خیشومی­شدگی وابسته است. روش تحقیق مقالۀ حاضر تحلیل محتواست و داده­های آن به شیوۀ تمام­شماری و نیز هدفمند از فرهنگ فارسی معین (1388) گردآوری شده­ است. چارچوب نظری این پژوهش نظریۀ بهینگی است. هدف مقالۀ حاضر، بررسی هماهنگی واکه­ای و واکه­ای ـ هم خوانی در زبان فارسی و طبقه­بندی انواع آن از نظر مشخصات واجی است. بررسی دادها نشان می­دهد که در زبان فارسی هماهنگی واکه‌ای به مشخصاتی نظیر پسین بودن، ارتفاع و گردی واکه مرتبط است. همچنین، برخی مشخصات هم­خوان­ها از­جمله کامی­شدگی در هماهنگی واکه­­ای
ـ هم­خوانی دخیل هستند. نتایج بررسی داده­ها نشان می­دهد که در زبان فارسی برای تبیین هماهنگی­ها، جایگاه قوی به لحاظ واجی و صرفی عامل مهمی به­شمار می­رود. همچنین، محدودیت­های مجاز بودن، تطابق و همانندی در این هماهنگی­ها گزینۀ بهینه را به­دست می­دهند.
 
 
متن کامل [PDF 440 kb]   (1233 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: واج شناسی وآواشناسی
انتشار: 1399/11/10

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.