دوره 11، شماره 1 - ( 1399 )
جلد 11 شماره 1 صفحات 192-163 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2- عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ،mr_hajibabai@yahoo.com
2- عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ،
چکیده: (5932 مشاهده)
یکی از موضوعات مهمی که دربارۀ تاریخ بیهقی می‌توان بررسی کرد، بررسی زیبایی‌ها و ویژگی‌های زبانی است که سبب شده است، تاریخ بیهقی علاوه بر جنبه‌های تاریخی از نظر مسائل زبانی نیز دارای اهمیت باشد. با مطالعۀ تاریخ بیهقی از این منظر شاهد شاخصه‌های زبانی پربسامدی هستیم که در ایجاد ادبیت این کتاب نقش مهمی دارند و برجستگی زبانی پدید می‌آورند. منظور از برجستهسازی، برهم زدن قواعد مرسوم زبان است که به آشناییزدایی منجر می‌شود و یکی از عوامل ایجاد متن ادبی است. زبان‌شناسان دو عامل هنجارگریزی (قاعده‌کاهی) و قاعده‌افزایی را سبب برجستهسازی زبان می‌دانند. در این مقاله بر اساس نظریۀ جفری لیچ، برجستگی‌های زبانی تاریخ بیهقی در هفت حوزۀ واژگانی، نحوی، سبکی، معنایی، زمانی، آوایی و گویشی بررسی شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هنجارگریزی‌های نحوی در گسترده‌ترین شکل ممکن، ساخت ترکیبات جدید، استفاده از ساخت‌های کهن افعال، تصویرپردازی و استفاده از صور خیال، کاربرد شواهد قرآنی و ادبی و استفاده از انواع توازن، سبب برجستهسازی زبانی در تاریخ بیهقی شده و این متن را به نثری ادبی تبدیل کرده است.
واژه‌های کلیدی: متن ادبی
برجستهسازی
هنجارگریزی
قاعده افزایی
تاریخ بیهقی
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |