دوره 11، شماره 2 - ( 1399 )                   جلد 11 شماره 2 صفحات 256-235 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23223081.1399.11.2.11.2

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shahbazi R. The Mechanism Of Wittgenstein’s language-games As a Social Criticism of Power In Siah-Bazi. LRR 2020; 11 (2) :235-256
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-33383-fa.html
شهبازی رامتین. سازوکار «بازی زبانی» ویتگنشتاین به‌مثابۀ نقد اجتماعی قدرت در نمایش آیینی – سنتی سیاه‌بازی. جستارهای زبانی. 1399; 11 (2) :235-256

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-33383-fa.html

سازوکار «بازی زبانی» ویتگنشتاین به‌مثابۀ نقد اجتماعی قدرت در نمایش آیینی – سنتی سیاه‌بازی
رامتین شهبازی*
دانشجوی دکتری تخصصی فلسفۀ هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران. ، shahbazi.ramtin@gmail.com
چکیده:   (4861 مشاهده)
ویتگنشتاین متأخر عقیده دارد که زبان در شکلی نامحدود دارای انواعی است که این عدم محدودیت می‌تواند به بازی­های زبانی منجر شود. از منظر ویتگنشتاین متأخر، در یکی از این شکل­های بازی با زبان، زبان کلامی در بازشناسی ارتباط، نه‌تنها عامل بازنمایی اندیشه که در تعاریف گسترده‌تر و اجتماعی می‌تواند به نشانه‌ای برای بیان تسلط قدرت به‌شمار آید. بازتاب این تفکر را می‌توان در گفت‌و‌گوی میان نیروهای مسلط در جامعه جست‌و‌جو کرد. در این گفت‌و‌گو قدرتی که از عامل زبان کلامی سود می‌جوید، به­منزلۀ مرکز بازشناسی شده و می‌کوشد تفکر خود را بر حاشیه‌ها تحمیل کند؛ اما در راستای همین بازی زبانی، مرکز همیشه ثابت نمی‌ماند و حاشیه‌ها به تناوب با جای‌گیری در مرکز سبب‌ساز واسازی آن می‌شوند. یکی از اشکالی که می‌توان بازتاب این نظریه را در آن جست‌و‌جو کرد، شکل نمایشی تخت‌حوضی به‌مثابۀ یکی از گونه‌های نمایش‌های آیینی ـ سنتی ایرانی است. در این شکل از نمایش ارباب نماینده و کنشگر جایگاه قدرت (مرکز) است که برتری قدرت‌مدارانۀ خود را در گفت‌و‌گو با سیاه شکل می‌دهد. سیاه نیز به­منزلۀ تیپ حاشیه‌ای جامعۀ سنتی، با تمهیداتی زبانی در مقابل مرکز/ ارباب مقاومت می‌کند. این مقاله قصد دارد با مطالعۀ نمایش­نامۀ بازی سلطان و سیاه، اثر علی نصیریان با روش توصیفی ـ تحلیلی پس از تعریف و تبیین نظریۀ بازی­های زبانی ویتگنشتاین متأخر، با پرداختن به کنش زبانی موجود در نمایش تخت‌حوضی نشان دهد که چگونه انتقاد اجتماعی به‌واسطۀ این انگاره شکل گرفته است و از سوی بازی حاشیه و مرکز در زبان کلامی بازنمایی می‌شود.
 
 
واژه‌های کلیدی: واژه­های کلیدی: ویتگنشتاین، بازی­های زبانی، انتقاد اجتماعی، حاشیه، مرکز، نمایش سیاه‌بازی
متن کامل [PDF 236 kb]   (1482 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: فلسفه زبان
انتشار: 1399/3/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.