استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران. ، daneshgar@ut.ac.ir
چکیده: (2398 مشاهده)
پژوهش حاضر برای تحلیل وضعیت مهارتهای زبانی و ادبی بروندادهای نظام متوسطه کشور، شامل دانشآموختگان پایۀ دوازدهم انجام شده است. براساس پرسشهای پژوهش مهارتهای خواندن، نوشتن، شنیدن و سخن گفتن دانشآموختگان و تأثیر متغیر جنس و رشته از طریق نمونهگیری هدفمند در هفت مرکز استان شامل آذربایجان شرقی، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد، مازندران، فارس، یزد و مرکزی، در سال تحصیلی 1396 ـ 1397، با نمونۀ آماری 282 پسر و 327 دختر در سه رشتۀ تحصیلی انسانی، تجربی، ریاضی بررسی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد دانشآموختگان در هیچ یک از مهارتها به امتیاز سطح تسلط در مهارتهای زبانی دست نیافتهاند. با این حال، دستِکم در سه مهارت نوشتن، شنیدن و سخن گفتن موفق به دریافت امتیاز کمینه و عبور از سطح ناتوانی شدهاند. همچنین، دختران در تمامی مهارتهای چهارگانه امتیاز بالاتری کسب کردهاند و تفاوت امتیاز آنها با گروه پسران معنادار بوده است. از نظر رشتههای تحصیلی، در رشته انسانی بیشترین امتیاز مربوط به مهارت سخن گفتن و با فاصلهای اندک، مهارت نوشتن بوده است. در رشتههای تجربی و ریاضی بیشترین امتیاز به مهارت نوشتن تعلق یافته است. اختلاف نتایج در مهارتهای خواندن و نوشتن برای رشتههای انسانی در مقایسه با رشتههای تجربی و ریاضی معنادار بوده است، در حالی که بیشترین توجه ساختار آموزشی بر مهارت خواندن است، نتایج حاصل نشان میدهد که در تمامی رشتههای تحصیلی پایینترین امتیاز مربوط به مهارت خواندن بوده است. واکاوی نتایج ارزشیابی بیانگر آن است که دستیابی، حتی به کمترین سطح تسلط در مهارتهای زبانی و ادبی برای دانشآموختگان ممکن نشده و سیاستهای آموزش زبان و ادبیات فارسی در مدارس با موفقیت همراه نبوده است.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
آموزش زبان انتشار: 1400/1/1