دوره 6، شماره 1 - ( 1394 )                   جلد 6 شماره 1 صفحات 85-57 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Danesh Pazhouh F, Karimi Dustan G H, Mohamad Ebrahimi Z, Rovshan B. Semantic and Syntactic Role of the Rā Morpheme in Sorani Kurdish. LRR 2015; 6 (1) :57-85
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-4009-fa.html
دانش پژوه فاطمه، کریمی دوستان غلامحسین، محمد ابراهیمی رینب، روشن بلقیس. نقش معنایی و نحوی تکواژ Rā- در کردی سورانی. جستارهای زبانی. 1394; 6 (1) :57-85

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-4009-fa.html

نقش معنایی و نحوی تکواژ Rā- در کردی سورانی
فاطمه دانش پژوه* 1، غلامحسین کریمی دوستان* 2، رینب محمد ابراهیمی3 ، بلقیس روشن4
1- دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2- استاد زبان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3- استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
4- دانشیار زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده:   (5847 مشاهده)
هدف از مقالۀ حاضر بررسی نقش معنایی و نحوی تک‌واژ‌ -rā در کردی سورانی است که بر‌اساس رویکرد «دستور نقش و ارجاع» ون‌ولین (1996; 1997; 2007) تحلیل می‌شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که پیوستن -rā به فعل‌، سبب عدم حضور تمام نقش‌های خاصِ مربوط به اثرگذار از جمله کنشگر، نیروی طبیعی، ابزار و نقش‌های خاص دیگر مانند تجربه‌گر، اجرا‌کننده، مصرف‌کننده و نظایر آن در سطح نحو می‌شود؛ نقش‌هایی که به‌طور مستقیم اثرپذیر را تحت تأثیر قرار می‌دهند. از آنجا که در تمام موارد ذکرشده، تبلور و تجلی -rā سبب عدم حضور اثرگذار در سطح نحو می‌شود، نقش اصلی و محوری تک‌واژ -rā «پاد- اثرگذار» است. برحسب ویژگی‌های معنایی گروه اسمی هر‌چه درجۀ کنشگری بیشتر باشد، احتمال پیوستن این تک‌واژ به ریشۀ فعلی بیشتر است. هر‌چند تجلی –rā غالباً در قالب بندهای دارای فعل‌های دو‌ظرفیتی است، این تک‌واژ می‌تواند در بند‌های دارای فعل‌های یک‌ظرفیتی نیز که دارای موضوع اثرگذار هستند، تجلی یابد و سبب عدم حضور اثرگذار شود. افزون بر این، برحسب حضور تک‌واژ  -rāدر یک ساخت، نقش یک تک‌واژ غیر معلوم را نیز ایفا می‌کند؛ همچنین در این مقاله نشان داده می‌شود که همۀ ساخت‌های غیر‌ معلوم در بطن رویداد خود، اثرگذار دارند.
واژه‌های کلیدی: ‌واژگان کلیدی: دستور نقش و ارجاع، نقش معنایی تعمیم‌یافته، اثرگذار، اثرپذیر، پاد- اثرگذار
متن کامل [PDF 646 kb]   (3438 دریافت)    
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: زبان شناسی
انتشار: 1394/1/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.