دوره 12، شماره 4 - ( 1400 )                   جلد 12 شماره 4 صفحات 163-135 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Karimi M, Salemian G, Kolahchian F. Function of Del (Heart) Cognitive Metaphors in Sana'i's Viewpoint. LRR 2021; 12 (4) :135-163
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-41033-fa.html
کریمی مریم، سالمیان غلامرضا، کلاهچیان فاطمه. کارکرد استعاره‌های شناختی مفهوم «دل» در دیدگاه سنایی. جستارهای زبانی. 1400; 12 (4) :135-163

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-41033-fa.html


1- دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
2- دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران ، salemian@razi.ac.ir
3- دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده:   (3962 مشاهده)
زبان‌شناسان شناختی بر +این باورند که نظام اداراکی انسان ذاتاً استعاری است. آن‌ها استعاره را مربوط به قلمرو اندیشه و فراتر از حوزۀ زبان می‌دانند. استعاره در نظریۀ معاصر به معنای مفهوم‌سازی پدیده‌های پیچیده و نامحسوس ذهن از سوی تجارب ملموس و حسی انسان است. اهمیت بررسی مفهوم «دل» در ناشناختگی و ماورائی‌ بودن آن در زبان و ادبیات، به‌ویژه عرفان است. واژۀ دل معانی گسترده و متنوّعی را القا می‌کند. از این‌ رو، بررسی شگردهای پردازش استعاری دل در شناسایی عواطف و نظام اندیشگانی شاعر بسیار مهم است. بنا بر این اهمیت، پژوهش حاضر می‌کوشد با هدف شناسایی مکتب فکری سنایی در این راستا و برخی ظرایف ذهنی و بیانی حاکی از آن، به توصیف و تحلیل شگردها و ابزارهای محسوس کردن «دل» در اندیشۀ این شاعر در چارچوب نظریۀ شناختی و کارکردهای مفهوم‌سازی آن بپردازد. نتایج نشان می‌دهد که پربسامدترین نوع استعارۀ دل، هستی‌شناختی و چشمگیرترین آن از نوع شیء‌انگاری است که حاکی از تأثیر تجارب اولیۀ ذهنی و ناخودآگاه جمعی بر ذهن شاعر در فهم دل است. القای مفاهیم عاطفی (عشق‌ورزی، حزن و شادی)، تبیین مفاهیم اخلاقی (شکیبایی و نفس و دنیاگرایی)، جایگاه تجلی حق بودن، اندیشه‌ورزی ‌و دانایی و نیز رازداری به ترتیب از مهم‌ترین کارکردهای معنایی دل است.
متن کامل [PDF 554 kb]   (1177 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: زبان فارسی
انتشار: 1400/7/10

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.