1- استاد پژوهشکدۀ زبان شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
2- استادیار پژوهشکدۀ زبان شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده: (5626 مشاهده)
پژوهش حاضر که بر پیوستار سبکی زبان فارسی متمرکز است، در چهارچوب گویششناسی ادراکی به بررسی تنوع سبکی میپردازد و نحوۀ ادراک گویشوران فارسیزبان از میزان رسمی بودن جملات زبان فارسی را در نظر دارد. هدف پژوهش پاسخ به این پرسشهاست که چگونه میتوان بر مبنای ویژگیهای زبانی، میزان رسمی بودن یک جمله را تعیین کرد و کدام ویژگیهای تلفظی، واژگانی و ساختاری بر قضاوت فارسیزبانان تأثیر بیشتری میگذارند. ابزار گردآوری داده پرسشنامهای متشکل از 15 جمله است که گزارۀ واحدی را منتقل میکند. مشارکتکنندگاندر پژوهش، 70 مرد و زن در سه گروه سنی 20 تا 30 ساله (35 نفر)، 30 تا 40 ساله (20 نفر) و 40 تا 50 ساله (15 نفر) هستند که بهکمک شم زبانی خود، این جملات را بر پیوستاری از رسمیترین تا غیررسمیترین درجه تحلیل و نمرهدهی کردهاند. پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و روش تحلیل داده کیفی و کمی است. نتایج نشان میدهد که میتوان با توجه به تعداد عناصر زبانی نشاندار سبکی، میزان تقریبی رسمی بودن جمله را اندازهگیری نمود. با وجود این، قضاوت گوینده از میزان رسمی بودن یک جمله لزوماً به تعداد عناصر زبانی نشاندار سبکی بستگی ندارد و حضور برخی واژهها و عباراتی که بهلحاظ رعایت ادب در زبان نشاندارند، بر قضاوت تأثیر میگذارد. بهطور کلی بهنظر میرسد که تأثیر انتخابهای واژگانی و برخی تغییرات تلفظی بر قضاوت گویشوران بیشتر از سایر ویژگیهای تلفظی و ساختاری است.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1396/12/1