جستارهای زبانی، جلد ۱۰، شماره ۵، صفحات ۲۰۹-۲۳۲
عنوان فارسی جنس دستوری در هورامی
چکیده فارسی مقاله گورانی یکی از زبان‌ها‌ی ایرانی شمال غربی است که به‌طور پراکنده در استان‌های کرمانشاه و کردستان ایران و بخش‌هایی از اقلیم کردستان عراق تکلم می‌شود و با توجه به گسترش نفوذ زبان‌های قدرتمند مجاور آن مانند فارسی، عربی و کردی، در معرض خطر است. یکی از ویژگی‌های دستوری زبان گورانی، جنس دستوری است که در مورد آن تنها به اشارات کوتاهی در برخی از منابع مانند (1966 MacKenzie, ) و سجادی (1394) بر می‌خوریم. با توجه به نقش مؤثر جنس دستوری در صرف و نحو گورانی، این مقاله می‌کوشد تا با استفاده از داده‌های میدانی از دو گویش لهون (شمالی و جنوبی) و هورامان تخت، به نقش، کاربرد و صورت‌ گوناگون این ویژگی دستوری در این زبان بپردازد. داده‌های این پژوهش با استفاده از چارچوب نظری (Corbett, 1991)  بررسی شده و روش تشخیص جنس دستوری واژ‌ه‌های مشتق، مرکب و وام‌واژه‌ها تعیین شده است. نتایج به‌دست ‌آمده، تفاوت‌های معناداری را در کاربرد جنس دستوری هنگام وام‌گیری واژه از زبان‌های دیگر و تک­واژهای حالت در دو جنس مذکر و مؤنث و شناسه‌های فعلی و تأثیر جنس دستوری اسم بر وابسته‌های اسمی در دو گویش مذکور هورامی نشان می‌دهد.
 

 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژه‌های کلیدی، جنس دستوری، زبان در معرض خطر، هورامی تخت، هورامی لهون شمالی و جنوبی.
عنوان انگلیسی Gender in Hawrāmī
چکیده انگلیسی مقاله Gorani is one of the Northwestern Iranian languages spoken in Kermanshah and Kurdistan provinces of Iran, as well as a part of Iraqi Kurdistan. This language is highly endangered due to the heavy influence of its neighboring commonly spoken languages such as Persian, Arabic, and Kurdish. Gorani has maintained some very interesting grammatical features of the Middle Iranian languages, including gender, to which scholars like Mackenzie (1966) and Sajjadi (2014) have briefly made references. With respect to the notably effective role of gender in Gorani morphology and syntax, this essay sets out to address its uses and different forms by the field data of Hawrāmī Lahun and Hawrāmān Takht dialects. Considering the Corbett’s framework of gender (1991), methods for identifying the gender of loanwords and compound words are suggested. The results indicate significant differences in the grammatical gender of borrowed words from other languages, in the use of masculine and feminine case markers, and in the use of personal endings. Moreover, the findings show how the gender of nouns can influence some modifiers, such as the nominal dependent, in the above mentioned dialects
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Keywords, Gender, Endangered language, Hawrāmān Takht, Hawrāmī Lahun
نویسندگان مقاله بهروز محمودی بختیاری | Behrooz Mahmoodi-Bakhtiari
Department of Performing Arts, University of Tehran, Iran
استاد زبان‌شناسی گروه هنرهای نمایشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

وحید رنجبر چقاکبودی | Vahid Ranjbar Chaghakaboudi
Ph.D. Candidate in General Linguistics- University of Tehran – Tehran-Iran
دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مینو نساجیان | Minoo Nassajian
Center for Languages and Linguistics, Sharif University of Technology, Tehran, Iran
دانشجوی ارشد زبان‌شناسی رایانشی، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-22068-1&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات