جستارهای زبانی، جلد ۱۲، شماره ۴، صفحات ۱۹۵-۲۱۶

عنوان فارسی تصویرگری در فرهنگ‌نویسی: به سوی رده‌شناسی دستوری - معنایی تصاویر در فرهنگ‌های یک‌زبانه فارسی
چکیده فارسی مقاله یکی از روش­های شفاف­سازی معنا در فرهنگ­نویسی استفاده از تصاویر است. مقاله حاضر بر آن است تا با بررسی مدخل‌های مصور سه فرهنگ­ یک­زبانه فارسی از منظر دستوری و معنایی به الگوی رده‌شناختی تصویرگری در این فرهنگ‌ها دست یابد. این پژوهش با تکیه بر طبقه­بندی اشتاین (1991) با به‌کارگیری روشی تحلیلی ـ توصیفی، شیوه‌های تصویرگری در فرهنگ عمید، فرهنگ معین و فرهنگ بزرگ سخن را مطالعه کرده و انواع تصاویر این فرهنگ‌ها را به‌لحاظ حوزه معنایی و هویت دستوری سرمدخل، ویژگی­های دیداری تصاویر و محل درج آن‌ها واکاوی کرده است. به این منظور، تحلیل پیکرۀ بنیادی صورت گرفت تا به این پرسش‌ها پاسخ داده شود که چه مدخل­هایی بیشتر مصور شده­اند و چگونه می­توان کارآمدی تصاویر در فرهنگ­های لغت را افزایش داد. نتایج تحلیل توصیفی داده‌ها حاکی از آن است که مهم­ترین عامل در افزایش کارکردهای ارتباطی تصاویر، بومی‌سازی، بافت‌مند کردن تصاویر و ارجاع درست آن‌ها به سرمدخلشان است که گاه با محل درج مناسب و گاه به‌واسطه شرح تصویر میسر می‌شود. همچنین مشخص شد که اسامی ذات در هر سه فرهنگ بیشترین تصاویر را به خود اختصاص داده­اند. این پژوهش نشان می‌دهد که تحلیل رده‌شناختی تصاویر فرهنگ‌های یک‌زبانه فارسی امکان درک بهتر ساختار تصویرگری در این فرهنگ‌ها را فراهم آورده و برنامه‌ریزی برای  جنبه‌های دیداری نسل نوین فرهنگ‌نویسی یک‌زبانه فارسی را تسهیل می‌سازد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فرهنگ‌نویسی، فرهنگ‌های یک‌زبانه، تصویرگری در فرهنگ، فرهنگ عمید، فرهنگ معین، فرهنگ بزرگ سخن.

عنوان انگلیسی Pictorial Illustrations in Persian Monolingual Dictionaries
چکیده انگلیسی مقاله Applying pictorial illustrations aids the lexicographer in defining lemmas and clarifying the meaning of entries. The present study, based on Steinchr('39')s (1991) categories, looks at the inclusion of pictorial illustrations in three Persian monolingual dictionaries, including Amid Persian Dictionary, Moein Persian dictionary, and Sokhan Comprehensive Dictionary. This corpus based analytic survey is done to determine which items are mostly illustrated, considering the semantic field and the part of speech of illustrated lemmas, as well as visual characteristics of pictures and their place of insertion. The other purpose of this paper is to investigate which methods can improve the efficiency of pictorial illustrations in dictionaries. The results of this survey indicate that domestic and contextualized pictures along with a proper reference to their headwords can enhance the communicative function of Persian monolingual dictionaries. It is also revealed that the co-reference of illustrations and headwords are fulfilled via the juxtaposition of pictures to the dictionary entries or through some verbal support that relates illustrations to the respective lemma. In all three mentioned Persian dictionaries, concrete nouns are the most illustrated headwords.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله lexicography,monolingual dictionary,pictorial illustrations,Amid Persian Dictionary,Moein Persian dictionary,Sokhan Comprehensive Dictionary

نویسندگان مقاله بدری السادات سیدجلالی | badrijalali@gmail.com Seyed Jalali
Ph.D. in Linguistics, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran
1دکتری زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

آزیتا عباسی | Azita Abbasi
Assistant Professor, Department of Linguistics, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran
استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران


نشانی اینترنتی http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-34837-1&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده مقالات علمی پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات