جستارهای زبانی، جلد ۱۴، شماره ۲، صفحات ۲۲۳-۲۴۹

عنوان فارسی طرح‌واره‌های ساخت مقایسۀ عالی در زبان فارسی
چکیده فارسی مقاله مقاله حاضر به بررسی طرحواره‌های ساخت مقایسۀ عالی و رمزگذاری ساختواژی-نحوی این مفهوم دستوری در زبان فارسی می‌پردازد. بدین منظور رویکرد شناختی هاینه (1997) به عنوان چهارچوب نظری پژوهش با داده‌های فارسی محک خورده و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. فرضیه تحقیق این است که الگوی نظری پیشنهادی هاینه نمی‌تواند «ساخت مقایسه عالی» و طرحواره‌های این مفهوم دستوری را در این زبان به خوبی تبیین کند. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و داده‌ها از فرهنگ فارسی عامیانه نجفی (1387) استخراج شده‌اند. یافته‌ها نشان داد که زبان فارسی برای بیان مقایسۀ عالی، علاوه بر هشت طرحوارۀ مطرح شده توسط هاینه (طرحواره‌های کنش، مکان، منبع، هدف، قطبیت، توالی، شباهت و مبتدایی ) از پنج طرحوارۀ اصلی شامل: 1-طرحواره اتصالی، 2-طرحواره مالکیت، 3-طرحواره برابری، 4-طرحواره نام‌اندامی، 5- طرحواره اصطلاحی و همچنین از سه زیرطرحوارۀ فرعی و نیز طرحواره‌های آمیخته (ترکیبی از دو یا چند طرحواره) بهره می‌گیرد. همچنین، به نظر می‌رسد برخی از این طرحواره‌(زیرطرحواره)ها مختص زبان فارسی هستند که در فهرست زبان‌ها و طرحواره‌های مورد مطالعۀ هاینه مورد توجه قرار نگرفته‌اند. علاوه‌براین، نمود صوریِ مؤلفه‌های نشانگرِ درجه، نشانگر استاندارد و حتی استاندارد در این زبان اجباری نیست و در اینگونه موارد، مفهومِ مقایسۀ عالی توسط عنصر/عناصری رمزگذاری می‌شود که این مولفه‌ها را با یکدیگر ادغام می‌کند.  در پایان، فرضیه تحقیق تایید شد و مشخص شد که رویکرد هاینه اگرچه بسیاری از ساخت‌های مقایسۀ عالی را در زبان‌های مختلف تبیین می‌کند، اما در مواجهه با داده‌های فارسی کفایت لازم و کافی را ندارد و نیازمند بازنگری و ارائه تقسیم‌بندی جدیدی است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مقایسه،ساختِ مقایسۀ عالی،طرحواره،زیرطرحواره،رویکرد شناختی هاینه

عنوان انگلیسی The Superlative Comparison Schemas in Persian
چکیده انگلیسی مقاله The present paper aims to investigate the superlative comparison schemas and to capture the way this grammatical notion is encoded linguistically in Persian based on Heine’s (1997) cognitive approach. To this end, all comparative constructions involving the notion of superlative comparison were collected as our data through a comprehensive search of the Colloquial Persian Dictionary by Najafi (2008). The research hypothesis is that Heine’s proposed model cannot account for the Persian data. The results of the study showed that in Persian, five more schemas, namely the Linking, the Possession, the Equation, the Body part, the Idiomatic schemas and three more subschemas, as well as some schema blends encoded the superlative notion, in addition to the eight schemas listed in Heine’s. Furthermore, it seemed that some schemas (subschemas), especially the Linking schema, were specific to Persian and they had not been documented in Heine's approach. Moreover, the formal expression of the degree marker, the marker of standard, and the standard was not obligatory and, in such cases, the superlative comparative meaning was encoded by an element that combined the meaning of these elements together in some way or other. Finally, our hypothesis was confirmed and the study ended with a suggestion to modify Hein's schema list to account for the Persian data.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله comparison,superlative comparative construction,schema,subschema,Heine’s cognitive approach

نویسندگان مقاله آوا ایمانی | Ava Imani
Assistant Professor of Linguistics, Department of General Linguistics, Faculty of Letters and Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی

آوا ایمانی | Ava Imani
Assistant Professor of Linguistics, Department of Linguistics, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
استادیار گروه زبانشناسی، دانشگاه بوعلی سینا همدان


نشانی اینترنتی http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-20014-3&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده مقالات علمی پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات