|
|
جستارهای زبانی، جلد ۱۵، شماره ۶، صفحات ۸-۰
|
|
|
| عنوان فارسی |
نگرشی نو به شمارواژه‌های مرکب در زبان فارسی: رویکرد صرف ساخت |
|
| چکیده فارسی مقاله |
یکی از مقوله‌های زبانی که ریشه در باورهای اعتقادی و اجتماعی جامعه دارد، عدد است. ترکیب در زبان فارسی زایاترین فرایند واژه‌سازی است. در زبان فارسی نیز با استفاده از اعداد ترکیب‌های فراوانی ساخته می‌شود که شمارواژه نامیده می‌شوند. این مقاله از منظر انگارۀ صرف ساخت به تحلیل الگوهای واژه‌سازی [عدد X] در زبان فارسی می‌پردازد و تنوعات معنایی، عمومی‌ترین طرحوارۀ ساختی ناظر بر عملکرد این الگوی واژه‌سازی و نیز ساختار سلسلهمراتبی آنها را در واژگان گویشوران فارسی بررسی می‌کند. روش پژوهش توصیفی‌تحلیلی و تعداد داده‌ها بالقوه بی‌نهایت است (از آنجا اعداد بی‌نهایت‌‌اند ساخت‌هایی که با عدد ساخته می‌شوند نیز بالقوه بی‌نهایت هستند). داده‌های این پژوهش از پایگاه داده‌های زبان فارسی، شبکۀ هستان‌شناسی فارس‌نت، پیکرۀ بی‌جن‌خان، فرهنگ زانسو، فرهنگ سخن، پیکرۀ وب و وبگاه ویکی‌پدیای فارسی گردآوری شده‌اند. یافته‌های پژوهش گویای آن است که یک طرحوارۀ ساختی عمومی و چندین زیرطرحوارۀ فرعی، ناظر بر ساخت ترکیبات «عدد» هستند و مفهوم «ویژگی متمایزکنندۀ هستار مرتبط با معنای عدد و X» انتزاعی‌ترین همبستگی صورت و معنای قابل برداشت از این الگو است. این مطلب بیانگر آن است که الگوی [عدد X] از اساس ساختی با کارکرد چندگانه است. به سخن دیگر، چندمعنایی که در این‌جا با آن روبه رو هستیم نه در سطح واژه‌های عینی، بلکه در سطح ساخت‌ها و طرحواره‌های انتزاعی قابل تبیین است. همچنین، نتایج نشان داد معنای اجزای ساخت و رابطه آنها، دانش دانش‌نامه‌ای، بافت و همچنین استعاره و مجاز مفهومی، نقش بسزایی در تعیین معنای شمارواژه‌های صفتی مرکب دارند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
،ترکیب،عدد،صرف ساخت،طرحوارۀ ساختی،چندمعنایی |
|
| عنوان انگلیسی |
A New Viewpoint to Compounding Numerals in Persian: Construction Morphology Approach |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
All languages in the world use different mechanisms to create new words. compounding is a morphological process whose main function is the formation of new word-forms. In Persian, compounding is the most productive morphological process. One of the compound words is numeral; a numeral in the broadest sense is a word or phrase that describes a numerical quantity. The main purpose of this research is to study the compound numeral construction [Num X] in Persian within the framework of Construction Morphology (CM) to investigate its semantic variations, the most general schema and subschemas. The data analyzed in this study has been gathered from six sources: Reverse Dictionary (Zansu) (Keshani, 1993), Persian Linguistic Database (PLDB), FarsNet, Farhang-e Bozorg-e Sokhan (Anvari, 2002), Google and Persian Wikipedia. The findings of the research show that [Num X] has different meanings (functions) and thus we can consider it as a polysemous construct. Its polysemy is not explainable at the level of words, but at the level of abstract schemas; hence, it is called “constructional/ logical polysemy”. The results of this study indicate that “distinctive property of an entity related to SEM Number and X” is the prototypical meaning of [Num X] which is the most abstract correlation among meaning and form in Persian language. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Compounding,Number,Construction Morphology,Constructional Schema,Constructional Polysemy. |
|
| نویسندگان مقاله |
سعیده قندی | Saeideh Ghandi
Department of Linguistics
گروه زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس
سحر بهرامی خورشید | Sahar Bahrami-Khorshid
Department of Linguistics, TMU
گروه زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس
مصطفی عاصی | Mostafa Assi
Department of Linguistics, Institute for Humanities and Cultural Studies
گروه زبان شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
حیات عامری | Hayat Ameri
Department of Linguistics, TMU
گروه زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-26612-5&slc_lang=fa&sid=14 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
مقالات علمی پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
