جستارهای زبانی، جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۹-۰

عنوان فارسی کلمات مرکب مختوم به ستاک گذشته فعل از منظر صرف ساختی: مورد ستاک «بست».
چکیده فارسی مقاله پژوهش حاضر به بررسی کلمات مرکب مختوم به ستاک گذشته «بست» در چارچوب صرف ساختی می­پردازد. این پژوهش تلاش دارد تا تنوعات معنایی و نظام طرحواره­ای در واژه­های حاصل از این ساخت را در چهارچوب صرف ساختی بررسی کند. داده­های پژوهش حاضر شامل 51 کلمه مرکب و ۱۷۹۱ جمله شاهد از پیکره­ درزمانی فرهنگیار زبان فارسی موجود در فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پیکره همزمانی پایگاه دادگان زبان فارسی موجود در پژوهشگاه علوم انسانی، پیکره بی­جن­خان، فرهنگ جغرافیای ایران، فرهنگ زانسو (1372)، فرهنگ دهخدا (1377)، وبگاه ویکی­پدیای فارسی و جستجوگر گوگل به دست آمده است. با بررسی داده­ها مشخص شد که واژه­های دارای ساخت [X- بست] می­توانند به صورت بالفعل و بالقوه در سه مقوله­ معنایی اسم کنش، اسم مکان و اسم ابزار قرار بگیرند. این تنوعات معنایی ماهیتی نظام­مند دارند چرا که صرفا متعلق به یک یا چند واژه نیستند بلکه تمامی واژه­های دارای این ساخت در دست کم یکی از این مقوله ­ها جای می­گیرند و می­توان شکل­گیری آن­ها را از رهگذر به کارگیری سازوکارهای شناختی توجیه کرد. بر اساس یافته­های این پژوهش، نظام طرحواره­­ای ساخت [X- بست] به همراه زیرطرحواره­های آن به دست داده شده است. 
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله صرف ساختی،کلمه مرکب،طرحواره ساختی،ستاک «بست»،چند معنایی

عنوان انگلیسی The Study of the Compound words Ending in the Stem of the Past form of the Verb from the view point of Construction Morphology: The Case Study of the stem "bast".
چکیده انگلیسی مقاله The present study aims to study the group of compound words ending in the stem of the past form of the verb "bast" from the viewpoint of construction morphology. The present study seeks to provide justifiable answers for the following inquiries: what are the schematic patterns of this group of words? What are the systematic semantic alternations in the words derived from this construction? How are polysemous meanings constructed? and, finally, how the schematic system associating with the polysemous meaning can be described through the framework of the Constructional Morphology? The data for the present study is comprised of 51 compund words and 1791 attested sentences derived from the diachronic corpus of Farhangyar-e Zaban-e Farsi, Synchronic corpus of Persian Language Database, Bijankhan Corpus, Iranian Geographical Dictionary, Zansou Dictionary (1372), Dehkhoda Dictionary (1377), Persian Wikipedia webpage, and Google browsing. Our data analyses indicated that the compound words with the structure [X-bast] can possibly and potentially be categorised in terms of Actions nouns, Place nouns, and Instrument nouns. These semantic alternations are systematic in nature since they do not belong solely to a limited group of compound words. Rather, all the words constructed with this structure fall al least in one of these semantic categories. Therefore, using cognitive mechanism can justify this usage, function and construction. The findings present the sub-schematic patterns of [X-bast] schematic structure.  
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله construction morphology,compound word,schema,stem ",,,bast",,,,polysemi

نویسندگان مقاله فاطمه ظهرابی | Fatemeh Zohrabi
University of Isfahan
دانشگاه اصفهان

عادل رفیعی | Adel Rafiei
University of Isfahan
دانشگاه اصفهان


نشانی اینترنتی http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-11297-2&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده مقالات علمی پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات