|
|
جستارهای زبانی، جلد ۱۰، شماره ۱، صفحات ۲۲۳-۲۴۹
|
|
|
| عنوان فارسی |
تحلیل زبان تجریدی روزبهان با الگوی مربع نشانه‌شناسی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
روزبهان بقلی از مهمترین چهره‌های تصوف در قرن ششم است که زبان عرفانیِ ویژهای دارد. زبان نزد روزبهان اشکال متنوعی دارد. یکی از این اشکال، زبان تجریدیِ اوست. پژوهش حاضر در پی آن است با استفاده از الگوی مربع نشانهشناختی به زبان تجریدیِ روزبهان بپردازد. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش آن است که با توجه به بیان‌ناپذیریِ تجربۀ عرفانی، به تبیین خصایص زبان تجریدیِ روزبهان و به‌دست دادن بستری برای فهم تجربۀ او دست یابد. از این رو، نگارندگان پس از تبیین کلیاتی دربارۀ زبان عرفانی او، به نظریۀ بیانناپذیری زبان عرفان میپردازند تا علت توجه عارف به رویکرد تشبیهی، تنزیهی، سلبی و ایجابی تبیین شود. سپس با تحلیل سازوکار سلبی، ایجابی، تشبیهی و تنزیهی در زبان عارفان، بستری برای رویارویی با زبان تجریدیِ روزبهان فراهم شود. در ادامۀ الگوی مربع نشانهشناختی معرفی و وضعیتهای دهگانۀ نشانهها تحلیل و بررسی میشود. چنین مطالعه‌ای آشکار می‌سازد که زبان تجریدیِ روزبهان از میانِ سه تقابل، یعنی تباین منطقی، تضاد و استلزام، گرایش بیشتری به تباین منطقی دارد. این امر از آنجا ناشی میشود که روزبهان معمولاً از مقوله‌های کلان و عظیم هستی سخن می‌گوید که در دو قطب کاملاً متناقض قرار دارند. بنابراین، او گاه این دوگانی‌ها را کنار هم قرار می‌دهد و جمع می‌کند و فراواژۀ «مرکب» می‌سازد. گاه هر دو مقوله را سلب می‌کند و فراواژۀ «خنثا» می‌آفریند و گاه با سلب یکی و ایجاب دیگری «نماگر مثبت» می‌آفریند. گاهی نیز هم‌زمان یک مقوله را هم سلب و هم ایجاب می‌کند و فراواژۀ «بی‌نام» تولید می‌کند؛ اما به هر روی، از آنجا که روزبهان از ساحتی سخن می‌گوید که به تعبیر خودِ وی، انسان عارفگویی ناسوتی است که سرّ لاهوت را بهزبان می‌آورد، از این رو تباین منطقی که مستلزم جمعِ ضدّین است، در زبان تجریدیِ وی بیش از همۀ تقابل‌ها بهچشم می‌آید. در ضمن، فراواژه‌های مرکب، خنثی، بی‌نام و نماگر مثبت که مایه‌های تجریدی تجربه را افشا می‌کنند از فراواژه‌های پرکاربرد زبان تجریدی روزبهان بهشمار می‌آیند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
واژههای کلیدی، روزبهان، زبان عرفانی، زبان تجریدی، مربع نشانه‌شناسی، تقابل‌های دوگانی |
|
| عنوان انگلیسی |
The Application of Semiotic Square in the analysis of Rouzbahan Baghli’ s language |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Rouzbahan Baghli is one of the major figures of 6th century who has his own particular mystic language. His language shows a set of particular features like abstractness. The present article has taken into account the semiotic square theoretical framework in order to analyze his language as well as to yield a better understanding of his mystic experience. Accordingly, having taken into consideration his mystic language, the properties of his language will be analyzed in the light of semiotic square. This study reveals that among the current oppositions like contradiction, contrast and entailment, Rouzbahan's language incline towards contrast. This is due to the fact that Rouzbehan generally speaks about major existential categories, which are completely contradictory in two poles. Thus, whenever he talks about his experiences, he sometimes intermingles the binary oppositions in a complex meta-term. As a result, he sometimes collects these binary categories and puts them together to create a "compound" term. Sometimes he rejects both categories and creates a "neutral" frequency, and sometimes a "positive indicator" by deleting both. Other meta-terms like neutral, complex, positive deixis, and nameless are the dominant indicators of his abstract language. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Keywords, Rouzbahan, Mystic language, Abstract language, Semiotic square, binary oppositions, Meta-term |
|
| نویسندگان مقاله |
زهرا افتخار | zahra eftekhar
university of isfahan
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)
حسین آقاحسینی | hussein agha husseini
professor of persian language and literature
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)
مسعود آلگونه جونقانی | masoud algooneh juneghani
assistant professor of persian language and literature
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-19260-4&slc_lang=fa&sid=14 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
نقد اثر پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
