جستارهای زبانی، جلد ۹، شماره ۱، صفحات ۲۱۳-۲۳۸
عنوان فارسی واکاوی تاثیر تحلیل های نحوی در گفتمان قرآنی آیه وصیّت
چکیده فارسی مقاله «وصیت» از سنن پسندیده­ای است که قرآن کریم با اسلوب‌های مختلفی بر اهمیت و مطلوبیت آن تأکید دارد. لذا، شناخت معنا و حکم تکلیفی آن با توجه به تحلیل إعراب آیه و توجه به سطح زبانی گفتمان قرآن و نیز سطح فرازبانی و تأثیر عوامل برون­زبانی، بسیار اهمیت دارد. پژوهش حاضر ضمن بهره­گیری از روش تحلیل محتوا با گزینش آیه­ای در محدودۀ آیات­الاحکام، تأثیر تحلیل­های متفاوت نحوی در ارائۀ تفسیر فقهی و نیز میزان تأثیرگذاری پیش­فرض‌های فقهی در گزینش إعراب آیه را به منظور بیان رابطۀ میان معنای شرعی و دلالت نحوی، بررسی و تبیین کرده است. وجه دستوری آیۀ وصیت، حاکی از یک گفتمان دستوری بسته، تابع تغییر وضعیت از بُعد انگیزه­بخشی به بُعد معرفتی است که حضور عناصری چون وجود إعراب‌های مختلف، زمینۀ حکم فقهی را در گسترۀ وجوب و استحباب فراهم می­کند. از دید قائلان وجوب وصیت، رابطه­ای از نوع دستور بر نظام گفتمانی آیه، ­حکم­فرماست و از این رو، نظام گفتمانی حاکم بر آن از نوع هوشمند و برنامه­مدار است. در بُعد استحباب نیز تعبیر «حَقًّا عَلَی الْمُتَّقین» و «بالمعروف» به­عنوان یک جریان حسی و عاطفی می­تواند به ادراک معنا و کنش منجر شود. بنابراین، گفتمان قرآنی وصیت در بُعد استحباب، تابع نظام گفتمان احساسی و از گونۀ تنشی ـ عاطفی است.    
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژه­های کلیدی، إعراب، تحلیل نحوی، تفسیر فقهی، وصیت، گفتمان قرآنی.
عنوان انگلیسی An Investigation on the Effect of Syntactic Analysis on the Quranic Discourse of Wasiyat Verse
چکیده انگلیسی مقاله Wasiyat" (testamentary wills) is one of the appropriate traditions which its importance and desirability has been emphasized in Holy Qur'an through different methods. However, recognizing its meaning and imperative rules, considering the declension (i'rab) analysis of the verse as well as the linguistic and metalinguistic level of the Quranic discourse, are of outmost significance. This study, using content analysis method and selecting a verse from Verses of the Rules (Ayāt al-ahkām), examines the effect of different syntactic analyses on the jurisprudence interpretation and the effect of jurisprudential assumptions in choosing the declension of the verse. Accordingly, the study seeks to answer the following question: what type of discourse system the Quranic discourse of Wasiyat relies on? Since the employment of the textual features is one of the important components of discourse analysis, there are several identificatory elements in the Qur'anic discourse analysis of the verse Wasiyat, namely, meanings of the words and expressions, declension and disagreement in syntactic rules, the principles and assumptions, and the impact of the jurisprudential ideas and thoughts. Although the disagreement in syntactic rules affects its jurisprudential judgment, it should be noted that since the disagreement in syntactic analysis is due to the difference in understanding the declension of the texts, various assumptions such as jurisprudential, verbal and so on, have a crucial role in choosing the declension of the verse. Consequently, the syntactic form of the verse Wasiyat implies a closed syntactic discourse which is based on a change from motivational to epistemic state. This involves elements such as different declensions which prepare the ground for jurisprudential judgment in the scope of necessity and religious preference. From the perspective of the believers to the necessity of Wasiyat (testamentary wills), there is a syntactic relationship governing the discourse system of the verse. Therefore, the governing discourse system of the verse is an intelligent and schematic one. From the perspective of religious preference, the interpretation of the phrase, " حَقًّا عَلَی الْمُتَّقین" and the word "بالمعروف", as a sentimental and emotional state, can lead to the perception of meaning and action. Therefore, the Qur'anic discourse of the Wasiyat, so far as the religious preference is concerned, is based on the affective discourse system, and thus an emotional- tensive type.    
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Keywords, ‘I’rab, Syntactic analysis, Fiqh interpretation, Wasiyat, Quranic discourse.
نویسندگان مقاله فاطمه دست رنج | fatemeh dastranj
assistant professor of quranic science and hadith, university of arak, arak, iran
استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک، اراک، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اراک (Arak university)

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-19309-1&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات