|
|
جستارهای زبانی، جلد ۸، شماره ۵، صفحات ۲۰۵-۲۳۴
|
|
|
| عنوان فارسی |
مقایسه معیارسازی زبان فارسی در دوره‌های پیش و پس از مشروطه |
|
| چکیده فارسی مقاله |
معیارسازی زبان از دو شکل کلّی پیروی می‌کند؛ گاهی زبانی بدون دخالت مستقیم زبانی و تحت تأثیر عوامل گوناگون فرهنگی، سیاسی و اجتماعی معیار می‌شود و پایگاه معیاری خود را حفظ می‌کند و گاه این روند با نوعی برنامه‌ریزی و تدابیر ازپیش‌اندیشیده همراه است. معمولاً این دو شکل در روندهای معیارسازی زبان‌ها با هم در کارند و از‌این‌رو، این دو شکل را نه انواع معیارسازی که وجه‌های مختلف آن می‌نامیم. در این مقاله با مقایسۀ معیارسازی زبان فارسی در دوره‌های پیش و پس از مشروطه می‌کوشیم جنبه‌های مختلف معیارسازی برنامه‌ریزی‌شده در دورۀ معاصر را تبیین کنیم. هدف اصلی، روشن شدن جنبه‌های آگاهانه معیارسازی زبان فارسی در دورۀ معاصر در پرتو مقایسۀ آن با دورۀ پیش از مشروطه و فراهم کردن زمینۀ نقد برنامه‌ریزی برای معیارسازی زبان در دورۀ معاصر است. مقایسۀ این دو دوره با مروری بر زمینه‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر زبان همراه است و بر بنیاد دیدگاه هاگن دربارۀ مراحل معیارسازی صورت پذیرفته است. معیارسازی در دورۀ پیش از مشروطه گرچه گاه با برنامه‌ریزی‌هایی همراه است و برخی فعالیت‌های معیارسازی پشتوانه‌ای از بصیرت زبانی، اجتماعی و فرهنگی دارد، در مجموع نوعی معیارسازی طبیعی به شمار می‌رود؛ بدین معنا که وجه برنامه‌ریزی‌شده معیارسازی بر آن حاکم نیست. دورۀ پس از مشروطه، دورۀ معیارسازی برنامه‌ریزی شده است؛ هرچند برخی فعالیت‌های برنامه‌ریزی‌شده در این زمینه با توفیق همراه نیست و درمقابل، برخی روندهای طبیعی زبان فارسی را در پایگاه معیار حفظ می‌کند. این مقاله در بررسی خود دیدگاهی کلان برگزیده است و بر بنیاد نظریه‌های «زبان‌شناسی اجتماعی» و «جامعه‌شناسی زبان» استوار است. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
معیارسازی زبان،برنامه‌ریزی زبان،زبان فارسی،مشروطه،واژگان کلیدی، زبان معیار |
|
| عنوان انگلیسی |
Comparing the Standardization of Persian Language in Pre and Post Constitution Periods |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Standardization of Language has two general forms: Sometimes a language comes to be standard language and maintains its standard status without direct and conscious involvement, influenced by various linguistic, cultural, social and political factors, and sometimes this process is fulfilled with some kind of planning and previous preparation. Usually these two forms of standardization are at work simultaneously. These forms, therefore, can be seen as different modes of standardization not types of it. In this paper, we attempt to explain various aspects of planned standardization of Persian in contemporary period, comparing the standardization of Persian in pre and post Constitution periods. The main objective is to clarify conscious aspects of the standardization of Persian language in contemporary period in light of comparative study of pre and post Constitution periods, and to provide the ground for criticizing planning for standardization of Persian language in contemporary period. The comparison of these two periods is accompanied with an overview of the historical, social and cultural background, and is based on Haugen's theory of language standardization and language planning phases. The standardization of Persian language in pre-Mashrute period, although sometimes has planned aspects, and some related activities accompany with linguistic, social and cultural insights, in general is considered natural standardization; therefore the process is not ruled by planned mode of standardization. Post Constitution period is the period of planned standardization; although some planned activities were failed, and some natural processes maintain Persian language in standard status. This paper has adopted a macro view and is based upon the theories of sociolinguistics and sociology of language. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Persian language,Standard language,Language standardization,Language planning,Constitution period |
|
| نویسندگان مقاله |
ناصر قلی سارلی | n gh sarli
associate professor of persian language and literature award university, tehran, iran
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه خوارزمی (Kharazami university)
حسین بیات | h. bayat
assistant professor of persian language and literature award university, tehran, iran
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه خوارزمی (Kharazami university)
فریبا عدمی | f. adami
phd student of persian language and literature khwarizmi university, tehran, iran
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه خوارزمی (Kharazami university)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-18107-1&slc_lang=fa&sid=14 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
