جستارهای زبانی، جلد ۸، شماره ۱، صفحات ۲۰۷-۲۳۰
عنوان فارسی نقدی معناشناختی بر ترجمه‌‌های فارسی واژه «دون» در قرآن کریم
چکیده فارسی مقاله از مهم‌ترین راه‌هایی که امروزه در فهم معنای متون بسیار مورد استقبال ادب‌پژوهان قرار گرفته است، تکیه بر اصل روابط همنشینی و جانشینی است، این پژوهش با تکیه بر این اصل سعی دارد معنای صریح و ضمنی ظرف «دون» در قرآن کریم را مورد بحث و بررسی قرار داده، میزان توجه مترجمان قرآن به این معانی و انتقال آن به زبان مقصد ـ فارسی ـ را مشخص گرداند؛ مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش که با روش معناشناسی ساختاری و با استناد بر متون تفسیری و زبانی نگاشته شده، بیانگر این مطلب است که واژه «دون» کارکردها و معانی مختلفی در قرآن کریم دارد که مترجمان در انتقال آنها همیشه موفق عمل نکرده‌اند. معنای پایه آن «غیریت مع التسفل»، تقریبا در تمامی کاربردها به­چشم­می­خورد، از این رو در برگردان «من­دون­الله» می­توان از «جز خدا که پایین­تر است» بهره­جست؛ برگردان «فرودِ» یا «از فرودِ» در ترجمه­های کهن فارسی نیز، از انطباق حداکثری ترجمه با واژه مبدأ برخوردار است؛ زیرا هم استثنای «غیر» و هم معنای «تسفل: فروتری» را در­خود گنجانده­است. سیاق و بافت کلام، مخصوصا متعلَق «دون»، در معنای نسبی آن مؤثر و به­اعتبار قرب و تأخّر و تسفّل در رتبه، یا کمیت یا کیفیت دارای معانی ضمنی «قبل، امام، غیر، اقل، و ...» نیز هست.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کلیدوا‌ژگان، قرآن کریم،ترجمه فارسی،واژه «دون»،معناشناسی
عنوان انگلیسی A Semantic Criticism of the Persian Translation of the Arabic Term “Doon” in the Holy Quran
چکیده انگلیسی مقاله Today, syntagmatic and paradigmatic analyses are widely applied by literature researchers and experts as principal methods in understanding and interpretation of religious texts. Taking syntagmatic and paradigmatic analyses into consideration, this research seeks to explore the explicit and implicit meanings of the Arabic term (Doon), literally translated as "other than, instead of, besides, and apart from", in the Holy Quran. It also aims to determine how much attention Quran translators have paid to the meanings of the term and in transferring them into the target language, namely Persian. The study, conducted based on structural semantics and using descriptive –analytic research methodology, has found that the term "دون" (Doon) has various meanings and functions in the Holy Quran, but in some cases, translators have failed to render them correctly. The original meaning of the term is "other than and inferior" which is seen almost in all phrases and lexical combinations in the Holy Book. Therefore, for instance, the phrase "من دون الله", which has been transplanted as "other than, besides and apart from Allah" in famous translations, can be rendered as "[someone/something] other as Allah that is inferior". فرودِ" (Inferior)" or از فرودِ" (Inferior to)" have been used as equivalents to "دون" (Doon) in old Persian translations of the Quran which closely correspond with the denotation of the Arabic word ,since they contain both the sense of "other than" and "inferior". However, "دون" (Doon) can bear different meanings in different contexts.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Persian translation,Semantics,The Holy Quran,The Arabic term “Doon”
نویسندگان مقاله فاطمه گلی | fateme goli
ph.d. of arabic language and literature, university of isfahan, isfahan, iran
دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

محمد خاقانی | moammad khaqani
professor of arabic, university of isfahan, isfahan, iran
استاد زبان عربی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

رضا شکرانی | reza shokrani
assistant professor of theology, university of isfahan. isfahan, iran
استادیار الهیات، دانشگاه اصفهان. ، اصفهان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-15828-10&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات