|
|
جستارهای زبانی، جلد ۷، شماره ۵، صفحات ۲۷-۴۷
|
|
|
| عنوان فارسی |
ریشه‌شناسی واژه قرآنی «علم» در زبان‌های سامی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
واژه قرآنی علم در معنای دانستن یکی از معانی محوری در زبان قرآن کریم و محور حوزه معنایی ادراک و دانایی است و ازاین‌رو درک طرز ساخت تاریخی آن نه‌تنها به لحاظ واژه‌شناسی قرآن بلکه به لحاظ درک انسان‌شناختی از فضای نزول قرآن نیز اهمیت داشته و در تفسیر قرآن کارآمد است. این جستار با بهره‌گیری از روش تطبیقی- تحلیلی، معانی متعدد ماده علم را در زبان عربی و سایر هم‌خانواده‌های سامی آن نظیر سبئی، حبشی، عبری، آرامی، سریانی، اوگاریتی و اکدی مورد مطالعه قرار داده و با تاریخ‌گذاری این معانی و بررسی روابط معنایی محتمل، رابطه معنای قرآنی علم (دانایی) را با معانی دیگر مورد پژوهش قرار می‌دهد. در طی تحقیق مشخص شد که اولاً معنای پنهان کردن که در زبان‌های زیرشاخه شمالی مرکزی حضور پررنگ دارد در تضاد با معنای نشان دادن است که در زیرشاخه‌های جنوبی نمود یافته و بدین ترتیب این زوج متقابل قدمتی به اندازه زبان سامی باستان دارند. ثانیاً دو معنای نشانه و دانایی با توجه به زیرمجموعه‌هایی مثل نشان دادن از یک‌سو و یاددادن و متوجه شدن از سوی دیگر معناهای نزدیک به هم محسوب می‌شوند و با توجه به قدمت بیشتر معنای نشانه، معنای دانایی حاصل از آن است. ثالثاً حضور معناهای نوشتن، مهر زدن و امضاء کردن در زیرشاخه جنوبی حاشیه‌ای؛ معنای پیکرتراشی در زبان اکدی؛ معنای دیدن و نگاه کردن در زبان آفروآسیایی و همچنین نوع مصادیقی که در عربی برای مفهوم نشانه ذیل ماده علم ذکر شده است |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
قرآن،معناشناسی تاریخی،ریشه‌شناسی،زبان‌های سامی،علم |
|
| عنوان انگلیسی |
“Etymology of “Ilm” (knowledge) as a Quranic word in the Semitic languages” |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The Quranic word "ʽilm" (knowledge) is one of the central concepts in the language of the Quran and the center of semantic field of knowledge. Because of this, understanding its historical formation is important not only for semantic approach to Quranic lexicology but also for anthropological approach to Quranic revelation context, and is helpful for interpretation of Quran. This paper studies various meanings of stem ʽILM in Arabic and the other Semitic languages such as Sabaic, Ethiopian, Hebrew, Aramaic, Syriac, Ugaritic, Akkadian; then whith dating these meanings and searching the possible semantic relations, explores the relations between meaning (know) and the other meanings. By this research, it becomes clear that firstly the meaning "conceal" that has a strong presence in the central north branch of Semitic languages is in opposition with the meaning "indicate" that is seen in south branches; And so, this Opposing pair is as old as ancient Semitic language; Secondly the meanings "sign" and "knowledge" have a powerful relation regarding sub branches like "indicate" in one hand And "take notice"," teach" from the other; And because the meaning "sign" is older, the meaning "knowledge" is derived from it. Thirdly Occurrence of meanings like "write", "seal" and "signature" in the south Peripheral branch; "scratch" in Akkadian; "see" and "look" in Afro-asiatic and also the kind of referents of the concept of "sign" in the Arabic Make the concept of sign in the Semitic-Arabic space far from auditory signs and near to visual signs. And so, we should conclude that the meaning "Ilm" (knowledge) is derived from the meaning "visual signs". |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Quran,Historical Semantics,Etymology,Semitic languages,Knowledge,“ʽIlm” |
|
| نویسندگان مقاله |
علی حاجی خانی | ali hajikhani
assistant quran and hadith sciences, tarbiat modarres university, tehran
استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)
کاووس روحی برندق | kavoos roohi
assistant quran and hadith sciences, tarbiat modarres university, tehran
استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرّس، تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)
علی دهقان | ali dehqan
ph.d. student, quran and hadith sciences, tarbiat modarres university, tehran
دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرّس، تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-1000-5214&slc_lang=fa&sid=14 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
