جستارهای زبانی، جلد ۷، شماره ۵، صفحات ۴۱۵-۴۴۲
عنوان فارسی ابعاد معنایی مکان واژه «زیر» براساس مدل چندمعنایی قاعده‌مند
چکیده فارسی مقاله این مقاله از منظر مدل چندمعنایی قاعده‌مند به بررسی ابعاد معنایی واژه «زیر» به عنوان یکی از واژه‌های مکانی پرکاربرد در فارسی می­پردازد. داده‌ها شامل نمونه­های وقوع «زیر» در بافتهای متنوع فارسی است و ابزار تحلیلی مدل چندمعنایی قاعده‌مند ‌است. هدف این است که ضمن مطالعه تنوع و انعطاف معنایی این مکان‌­واژه، نحوه عملکرد این ابزار تحلیلی در تعیین معنای اولیه و سایر معانی متمایز بررسی گردد. در واقع، تلاش می­شود تا جنبه‌های قوت و ضعف این مدل شناختی، به‌ویژه جایگاه نظری آن به چندمعنایی حروف مکان بیشتر مورد توجه قرار گیرد. پس از تحلیل نمونه‌های کاربرد مکان‌واژه «زیر» ابتدا معنای مکانی اولیه آن تعیین شد و سپس چهار معنای متمایز دیگر مشخص گردید که شامل معنای کمتر، تحت تأثیر/کنترل، درخفا و پنهانی، و معنای پوشیده شده هستند. نتایج تحلیل معنایی «زیر» حاکی از آن است که مدل چندمعنایی قاعده‌مند از دو جنبه دارای وجه امتیاز نسبت به آثار پیشین از جمله لیکاف (1987) است؛ یکی در تعیین معنای اولیه بخاطر ارائه ملاک‌های مدون زبانی، و دیگری در محدودسازی تعدد معانی به سبب برقراری نوعی اعتدالگرایی در چندمعنایی. بررسی ابعاد معنایی «زیر» نشانگر برخی چالشها نیز هست که تحلیل حاضر تحت این مدل با آن روبروست. اهم این چالشها یکی ابهامات شناختیِ معانی متمایز بدست آمده و دیگری ماهیت وابسته به بافت آنها است که با ملاک استقلال بافتی معنا ناهمسو است. به عبارتی، نتایج این پژوهش بیان می‌کند مدل چندمعنایی قاعده‌مند که از نظر روش شناسانه حائز برخی مزیت‌ها است، از لحاظ نظری بویژه از جنبه هویت معنایی غیرمستقل و ساختیِ حروف مکان و نیز واقعیت روانشناختی معناهای متمایز ارائه شده با ابهامات و مسائلی روبروست.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله معناشناسی شناختی،چندمعنایی،مدل چندمعنایی قاعده‌مند،مکان­واژه "،زیر"،
عنوان انگلیسی The semantic aspects of Persian spatial term "zir" based on the Principled polysemy model
چکیده انگلیسی مقاله The current paper focuses on polysemy of one highly flexible spatial term in Persian, namely "zir", from the Principled Polysemy Model perspective. The studied applications of "zir" are mostly taken from 'Farhang-e Sokhan-e Anvari' and the Principled Polysemy Model has served as the analytical tool. Besides discussing the semantic aspects of spatial "zir", the study aims to investigate the applicability and efficiency of Principled Polysemy model in semantic analysis this specific term. In fact, we seek to know what strong or weak points the principled polysemy framework shows regarding primary sense specification and distinct senses discrimination. After the model's application on uses of "zir", its primary spatial sense was specified and next, four distinct extended senses were determined and  all of them  constituted the semantic network of "zir". The results of its semantic analysis within principled polysemy framework confirmed this model's two points of advantage compared to some other leading cognitive investigations especially Lakoff (1987); one in determining the primary sense due to considering certain linguistic criteria in the procedure, and the other in restricting the number of distinct senses by adopting a moderate view towards polysemy. However, the semantic analysis of "zir" in the adopted framework faced some challenges too, among which two more significant issues included the psychological reality of distinct senses and their high level of context-dependency.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ",Polysemy",,",Principled polysemy model",,",&apos,Zir&apos, spatial term",,",Cognitive semantics"
نویسندگان مقاله مرجان دانشور کشکولی | marjan daneshvar kashkooli
phd student of linguistics, university of isfahan, isfahan, iran
دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

محمد عموزاده | mohammad amoozadeh
professor of linguistics, university of isfahan, isfahan, iran
استاد زبان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

حدایق رضایی | hadaegh razaei
assistant professor of linguistics, university of isfahan, isfahan, iran
استادیار زبان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-1000-161&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات