جستارهای زبانی، جلد ۶، شماره ۴، صفحات ۶۹-۹۸

عنوان فارسی گونه‌شناسی ساخت‌های قالبی در زبان عامه
چکیده فارسی مقاله هر زبان و گویش از اجزا و مواد قالبی چون زبانزدها و اصطلاحات، کنایه‌ها و ضرب‌المثل‌ها تشکیل می‌شود که باعث غنای آن زبان هستند. گفتارهای قالبی کاربرد خاص و موقعیت‌شناسانه و نقش مؤثری در برقراری ارتباط‌های اجتماعی دارند. این گفتارها اغلب شفاهی هستند، زایایی فراوان دارند و حامل معانی عمیق و فشرده هستند. این اجزای کلیشه‌ای و قالبی درطول سالیان و سینه‌به‌سینه به نسل‌های بعد منتقل یا در فرهنگ‌ها ثبت می‌شوند و برخی به‌آرامی در زبان رسمی و حتی ادبی راه می‌یابند. بخش مهمی از ذخایر زبانی غیرمکتوب در فرهنگ‌ها را همین گفتارهای قالبی‌شده تشکیل می‌دهند که ضرورت توجه علمی به این انواع را دوچندان می‌کند. مسئلۀ اصلی این مقاله تبیین مبانی نظری و گونه‌شناسی و نشان دادن تنوع گستردۀ این کلیشه‌های قلبی زبان فارسی است. برای این منظور، ابتدا به معرفی پیشینه و کارهای انجام‌شده خواهیم پرداخت، سپس ریشه و خاستگاه این کلیشه‌های زبانی را بررسی می‌کنیم وضمن تبیین و تشریح این گفتارهای قالبی و زیرگونه‌های هریک (نفرین‌ها، دشنام‌ها، تعارف‌ها، دعاها، سوگندها، تهدیدها، تکیه‌کلام‌ها، متلک‌ها و کنایات و امثال)، ساخت زبانی، مضامین، کاربرد و تنوع آن در زبان عامه را با مثال‌های کافی تبیین می‌نماییم. این مقاله را به‌عنوان الگویی برای گونه‌شناسی وبررسی‌های ساختاری و محتوایی زبان عامه پیشنهاد می‌کنیم. تحلیل‌های دستوری، جامعه‌شناسانه و فرهنگی جایگاه قابل بررسی دیگری دارند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژگان کلیدی، زبان عامه،ساخت‌های قالبی،اصطلاحات،کنایات،ضرب‌المثل‌ها

عنوان انگلیسی Typology of Molded Structures in colloquial Language
چکیده انگلیسی مقاله Every language and dialect is formed of components and materials such as famous stereotypes and idioms, ironies, proverbs that make the language rich. Molded lingual structures have particular applications and roles in establishing social communications. These compressed dialects are often reproductive carrying deep meanings. Over the years, these cliches and stereotypes components are transferred from person to person and from one generation to other and are recorded in the culture. The same molded dialects form the important part of unwritten lingual reserves that double the need of scientific attention. As the main issue this article intends to deal with the explanation of the theoretical basis and typology as well as to show the variation of these molded cliches in the Persian language. For that reason, the author, first focuses on the previous accomplished studies and then studies the root and origin of these lingual cliches. Thereafter, in order to explain and describe these cliches and their sub-typologies, each of which includes curses, insults, compliments, blessings, pledges, threats, idioms, ironies and proverbs, the paper tries to investigate the lingual structure, themes, their applications, and diversities incolloquial language. The current aims of this paper are to present a model to study typology, structure and contents of colloquial languages. Sociological and cultural analyses have their own places and are liable to further study.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Popular Language,Molded Structures,Terms,Idioms,proverbs

نویسندگان مقاله حسن ذوالفقاری | hasan zolfagari
associate professor of persian language and literature, tarbiat modarres university, tehran, iran
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-1000-9327&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات