جستارهای زبانی، جلد ۶، شماره ۳، صفحات ۶۵-۹۲
عنوان فارسی تأثیر بافت زمانی- مکانی بر تحلیل کنش‌‌گفتار؛ مقایسه فراوانی انواع کنش‌های گفتار در سوره‌های مکّی و مدنی قرآن کریم
چکیده فارسی مقاله بررسی کنش‌های گفتار در متون مذهبی یکی از راه‌های درک لایه‌های پنهان کلام و شناخت تأثیر مورد نظر مبدأ کلام است. این پژوهش برای نخستین‌بار به بررسی و مقایسه کنش‌های گفتار در منتخبی از سوره‌های مکّی و مدنی قرآن کریم می‌پردازد. در این تحقیق توصیفی با روش تحلیل محتوا، شصت صفحه از قرآن کریم مشتمل بر سی صفحه از سوره‌های مکّی و سی صفحه از سوره‌های مدنی به روش تصادفی به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. بر‌اساس نظریه کنش گفتارِ آستین و طبقه‌بندی پنج‌گانه سرل در مورد انواع کنش‌های گفتار، با در‌نظرگرفتن محتوا و مفاهیم سوره‌ها و آیات، فراوانی هر‌یک از انواع کنش‌های گفتار موجود در آن‌ها بررسی شد. نتایج نشان داد که پراکندگی و فراوانی انواع کنش‌های گفتار در سوره‌های مکّی و مدنی تفاوت قابل توجّهی دارد. بر این اساس، در سوره­های مکّی کنش ‌اظهاری بیشترین فراوانی را دارد و کنش‌های ‌عاطفی، ترغیبی، تعهّدی و اعلامی در رتبه‌های بعد قرار دارند. امّا در سوره‌های مدنی، فراوانی کنش ‌اظهاری به‌نفع سایر کنش‌ها کاهش یافته و در مقابل، کنش‌های ‌ترغیبی و عاطفی و کنش‌های تعهّدی و اعلامی افزایش یافته‌اند. این آمار می‌تواند در مقایسه این دو نوع از سوره‌ها دارای پیامدهای تفسیری مهمّی باشد؛ از جمله این‌که بیان اخبار و معارف الهی و اسلامی در قالب کنش اظهاری در سوره‌های مکّی و در آغاز اسلام، حجم بیشتری از آیات را به خود اختصاص داده است؛ درحالی­که کنش­های گفتاری مربوط به اوامر ونواهی تشویقی و ترغیبی و تبشیر و انذار، در سوره­های مدنی اولویت بیشتری دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژگان کلیدی، تحلیل‌ گفتمان قرآن،سوره‌های مکّی،سوره‌های مدنی،کنش گفتار،سرل
عنوان انگلیسی The Effect of Tempo-spatial Context on Speech Act Analysis; Comparing the Frequency Speech Acts in Meccan & Medinan Surahs of Holy Quran
چکیده انگلیسی مقاله The study of speech acts in religious texts is one of the ways to shed light on the hidden layers of the discourse and the recognition of its intended effect. This study is the first to compare the speech acts in a selection of Meccan and Medinan Surahs of the Holy Quran. In a random selection of 40 pages, including 20 pages of Meccan and 20 pages of Medinan Surahs, the frequency of the speech acts was calculated based on Austin's Speech Act Theory and Searl's fivefold classification. The results showed that the distribution of speech act types in Meccan Surahs is significantly different from those of Medinan ones. In Meccan Surahs, the representative act has the highest frequency and expressives, directives, commissives and declaratives rank next. In Medinan Surahs, however, the frequency of the representative acts has reduced considerably resulting in the rise of other acts. The statistics suggest that the expression of Devine news and teachings has gained the highest volume in Meccan Surahs, while in Medinan Surahs, direction, prohibition, giving good tidings and warnings are of higher priority.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Quran discourse analysis,Meccan Surahs,Medinan Surahs,Speech Act,Searle
نویسندگان مقاله سید محمد حسینی معصوم | seyed mohammad hosseini maasoum
associate professor, linguistics and foreign languages ​​university, payam noor university, tehran, iran
دانشیار زبان شناسی و زبان های خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه پیام نور تهران (Payame noor university)

عبدالله رادمرد | abullah radmard
associate professor of persian language and literature, ferdowsi university of mashhad, mashhad, iran
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه فردوسی (Ferdowsi university)

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-1000-5125&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات