جستارهای زبانی، جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۹۱-۱۱۰

عنوان فارسی بلاغت «تکرار» در قرآن و شعر قدیم عربی (جاهلی)
چکیده فارسی مقاله اصالت تعابیر قرآن می طلبد که هر تعبیر قرآنی یک موقعیت را توصیف کند و یک واژه در سیاق معین، بخشی خاص از معارف و اطلاعات را فراهم آورد تا تکرار الفاظ و عبارات ، تکراری بی حاصل نباشد . غالباً در زبان شناسی و «معناشناسی شناختی» عقیده بر این است که «معنا» پدیده ای ثابت و تغییر ناپذیر نیست؛ بلکه یک واژه در ترکیب های مختلف بر معانی گوناگونی دلالت دارد که معنای ثابت کلمات، معنای معجمی آن ها است نه معنای سیاقی . مطابق قواعد نحوی نیز وقتی یک اسم برای بار دوم و سوم در یک جمله به کار می رود، باید به جای آن از ضمیر استفاده شود؛ اما در آیاتی مثل «وَ السَّمَاءَ رَفَعَهَا وَ وَضَعَ المِیزَانَ اَن لاتَطغَوا فی المِیزَانِ وَ اقیمُوا الوَزنَ بِالقِسطِ وَ لا تُخسِروُا المِیزَانَ» (الرحمن/ 7 - 9) این قاعده مراعات نشده و این حاکی از آن است که تکرار لفظ «میزان» در سیاق های جدید باید بر معانی جدیدی دلالت کند؛ در غیر این صورت باید به جای لفظ تکراری، از ضمیر استفاده می شد . واژه ها یا عبارات تکراری قرآن ممکن است در ابتدا مفهوم تکرار بی حاصل یا تکرار در بیان را به ذهن متبادر کنند؛ در صورتی که از لحاظ کارکرد با هم متفاوتند و بنا به عقیده هیلدی، بر «تصریف در بیان» دلالت دارند . غرض از «تکرار» در شعر قدیم عربی بیشتر تأکید و مبالغه است تا تصریف در بیان و مفهوم تکرار نزد ناقدان و بلاغیان اغلب ناظر به همین معنی است. تکرار همیشه از عوامل مخل فصاحت به شمار نمی آید، بلکه برعکس گاهی بلاغت کلام در گرو آن نهفته است. بسیاری از نمونه های تکرار، اغراضی غیر بلاغی دارند، به طوری که لازم نیست همیشه از منظر بلاغت به مسئله تکرار بنگریم. هدف از این مقاله تببین جایگاه تکرار در زبان و نقش آن در قرآن و شعر قدیم عربی است.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژگان کلیدی، تکرار،تأکید‌،اطناب،قرآن،شعر جاهلی

عنوان انگلیسی Eloquence of Repetition in Quran and Arabic Old Poetry
چکیده انگلیسی مقاله Despite of discussion of "repetition", which is simple and minor and, in the rhetoric, it is a disruptive factor of eloquence, but the rhetorical of speech is subject to repetition. The secret of repetition in Quran phrases and words is known due to forward and backward words. While in Quran, there is not any useless repetition. Although in Quran, some phrases are sometimes repeated, repetitions are not boring and are commensurate with the features of each chapter as if one can say in each chapter repeated parts have a new meaning. End goal of repeating is to emphasize on the subject and make it bigger to show its importance. Further, if we put repetition in Quran in this class, there will be not any disruptive in relation. If repetition is because of ordering and dividing such as «وجاء ربک والملک صفا صفا», the purpose is not emphasizing an hyperbole. Sometimes, from music point of view, its cause is also important, and contemporary definition of repeat is not different from ancients. However, if repetition is because of situation, rhetorical is the condition not because of disability .
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Repeat,Emphasis,Quran,Poetry ignorant

نویسندگان مقاله مهدی خرمی | mehdi khorami
assistant professor, department of arabic language and literature, sabzvari hakim university, khorasan razavi, iran
استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری، خراسان رضوی، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه حکیم سبزواری (Hakim sabzevari university)


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-14-1000-7160&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات