جستجو در مقالات منتشر شده
۳ نتیجه برای حذف گروه فعلی
منصور شعبانی،
دوره ۷، شماره ۵ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
هدف از نگارش مقالۀ حاضر، بررسی حذف گروه فعلی و حذف متمم فعلهای وجهی و فعلهای اصلی (فعلهایی که بند را به عنوان متمم میپذیرند) در زبان فارسی است. بدین منظور، پس از مرور و نقد مطالعات انجام شده در رابطه با این ساخت در زبان فارسی، به بررسی حذف متممِ فعل وجهی و فعل اصلی پرداخته میشود. از آنجا که در زبان فارسی نمیتوان گروه فعلی را حذف، و زمان جمله را ابقا کرد، باید گفت که در زبان فارسی، برخلاف زبان انگلیسی، ساخت حذف گروه فعلی (طبق تعریفی که در زبان‌شناسی زایشی به آن استناد میشود) وجود ندارد. اما در یک ساخت مشابه، امکان حذف متمم فعلهای وجهی جز «باید» و فعلهای اصلی در صورت احراز شرایط حاکم بر حذف وجود دارد. فعلهای وجهی به لحاظ واژ- نحوی فعل اصلی به حساب میآیند و جایگاه نحوی این دو یکسان است، از اینرو، حذف متمم هر دوی آنها یک ساخت واحد تلقی میشود. خروج سازهای مانند مفعول از جایگاه حذف، وجود پدیدۀ مرجع ناپیدا و امکان خوانش دقیق و نادقیق از ویژگیهای نحوی مهم این ساخت به حساب میآیند.نتایج این تحقیق نشان میدهد که در این ساخت، مشخصۀ حذف روی فعل کوچک مینشیند و پس از ارتقای فعل به جایگاه فعل کوچک و بازبینی مشخصههای تعبیرناپذیر از طریق رابطۀ تطابق، متمم فعل حذف میشود اما فعل کوچک ابقا میشود. طبق شواهد مطرح شده، گروه فعلی واقع در بالای گروه متممنما حذف میشود؛ از اینرو، این ساخت، حذف گروه فعلی با ابقای فعل کوچک به حساب میآید.
مژگان عثمانی، محمد دبیر مقدم، ارسلان گلفام،
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( ۷-۱۳۹۹ )
چکیده
تحقیق حاضر پژوهشی دربارۀ حرکت نحوی فعل اصلی بر پایۀ داده‌های زبان کردی ـ سنندجی در چارچوب برنامۀ کمینه‌گراست. برای نیل به این هدف، می‌توان از دو منظر حرکت فعل اصلی را در زبان‌های مختلف بررسی کرد: الف) قائل شدن به نظام مطابقۀ قوی یا ضعیف بر مبنای دیدگاه پولاک (۱۹۸۹)، بلتی (۱۹۹۱) و چامسکی (۱۹۹۵) و ب) قائل شدن به نظام تصریف دوجزئی بر مبنای بوبالیک و ترنسن (۱۹۹۸). حرکت فعل اصلی از منظر نظام مطابقۀ قوی و ضعیف در زبان کردی با بهره جستن از آزمون حذف گروه فعلی بررسی شده است. این در حالی است که در مطالعات اخیر وجود حذف گروه فعلی در زبان فارسی رد و تفسیرهای متفاوتی برای آن مطرح شده است. در این پژوهش پس از بیان اجمالی نظرات زبان‌شناسان، استدلال خود را برای قائل شدن به حذف گروه فعلی در زبان کردی ـ سنندجی مطرح کردیم و از آن در نشان دادن حرکت فعل اصلی در کردی ـ سنندجی بهره بردیم؛ اما حرکت فعل اصلی در زبان کردی تاکنون از منظر دوم ـ که قائل شدن به تصریف دوجزئی است ـ بررسی نشده است. بر مبنای این دیدگاه در زبان‌هایی که دارای تصریف دوجزئی هستند، فعل اصلی اجباراً به بیرون از جایگاه اشتقاق در پایۀ آن حرکت می‌کند. بنابراین، در این مقاله علاوه بر بازنگری دیدگاه قبلی دربارۀ حرکت فعل اصلی، از دیدگاهی جدید نیز این موضوع بررسی میشود. در این پژوهش بر اساس شواهد تجربی و ملاحظات نظری نشان خواهیم داد که فعل اصلی در زبان کردی ـ سنندجی به بیرون جایگاه اشتقاق در پایۀ آن حرکت می‌کند و جایگاه روساختی آن در این زبان هستۀ گروه زمان است.
الهه واثق، راضیه مهدی بیرقدار، آرزو نجفیان، مزدک انوشه،
دوره ۱۵، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۴۰۳ )
چکیده
در این مقاله در چارچوب رویکرد پویا به نظریۀ فاز، به تبیین چگونگی حذف موضوع درونی فعل در زبان فارسی میپردازیم. ابتدا با استفاده از معیارهایی مانند خروج هستۀ فعلی به بیرون از گروه فعلی، همسانی فعل، حذف متمم گروه حرف اضافه، ساخت هم‌پایه، ترتیب قید حالت و مفعول و همچنین قلب نحوی به بررسی داده‌های موردنظر در زبان فارسی میپردازیم تا نشان دهیم که فرایند حذف از کدام نوع است: حذف موضوع و یا حذف گروه فعلی به همراه ابقای فعل اصلی. آنگاه با توجه به ناکارآمدی معیارهای ذکرشده در مطالعات پیشین، براساس رویکردی پویا به نظریۀ فاز در نحو کمینه‌گرا برمبنای آرای بشکویچ (۲۰۰۵, ۲۰۱۳, ۲۰۱۴) به تحلیل فرایند حذف در جملات مورد نظر میپردازیم و نشان می‌دهیم که دراین چارچوب نظری، آنچه در دامنۀ گروه فعلی ساده حذف میشود معادل کل فاز و یا متممِ فاز است. بدینترتیب، بر مبنای این رویکرد می‌توان بهجای تحلیل دوگانۀ حذف گروه فعلی بههمراه ابقای فعل و یا حذف موضوع از ساخت‌های موردنظر، تحلیلی جامع و بهتبع آن اقتصادی به‌دست داد.
