دوره 11، شماره 4 - ( 1399 )                   جلد 11 شماره 4 صفحات 104-75 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Arabanidana A, Rafiee A. An Investigation of Persian Binomials based on Constraints Model. LRR 2020; 11 (4) :75-104
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-22700-fa.html
عربانی دانا علی، رفیعی عادل. ساخت‌های دواسمی در زبان فارسی بر اساس مدل محدودیت‌ها. جستارهای زبانی. 1399; 11 (4) :75-104

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-22700-fa.html


1- دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2- استادیار گروه زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایرانن ، a.rafiei@fgn.ui.ac.ir
چکیده:   (2358 مشاهده)
ساخت‌های دواسمی به توالی دو کلمه ـ که دارای طبقه دستوری یکسان هستند و عموماً با یک رابط واژگانی به­هم مرتبط می‌شوند ـ گفته می­شود. ساخت‌های دواسمی می­توانند برگشت‌پذیر یا برگشت‌ناپذیر باشند. این مقاله در نظر دارد تا ساخت‌های دواسمی در زبان فارسی را بر اساس مدل محدودیت‌ها بررسی کند تا مشخص شود که این مدل تا چه میزان می­تواند داده­های زبان فارسی را توجیه کند. در­مورد آن دسته از ساخت‌های دواسمی ـ که مدل مولین قادر به تبیین آن­ها نیست ـ پژوهش حاضر در نظر دارد تا محدودیت­هایی را متناسب با ساختار زبان فارسی معرفی کند. مدل محدودیت‌ها را مولین (2014) معرفی کرده است. این مدل شامل محدودیت‌های معنایی/ کاربردشناختی، واجی غیروزنی، واجیِ وزنی و بسامد و ترتیب الفبایی است. داده­های این پژوهش از کتاب­ها، روزنامه‌ها، فرهنگ لغت زبان فارسی و نیز پیکره تحت وب به­دست ‌آمد. برای انجام این پژوهش، داده‌های تحقیق ـ که مشتمل بر 593 ساخت دواسمی است ـ از نظر برگشت­پذیری یا برگشت­ناپذیری گروه­بندی شد. برای تعیین برگشت­پذیری یا برگشت­ناپذیری ساخت‌های دواسمی، از مرجع دادگان زبان فارسی (پیکره بی­جن­خان) و اینترنت استفاده شده است. بدین صورت ساخت‌هایی که در پیکره مورد استفاده فقط در یک ترتیب ظاهر شده­اند، برگشت­ناپذیر و ساخت‌هایی که در هر دو ترتیب ظاهر شده­اند، برگشت­پذیر در­نظر گرفته شده­اند.  سپس داده­های استخراج­شده بر اساس مدل محدودیت‌ها تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل محدودیت‌های مولین می­تواند ترتیب اکثر ساخت‌های دواسمی در زبان فارسی را توجیه کند. همچنین در­مورد داده­هایی که مدل مولین قادر به تبیین آن­ها نیست، یک سری محدودیت­هایی تعریف شد، ازجمله: اصل «غلبه»، اصل «رسایی اول هجای دوم»، اصل «قیاس»، اصل «اهمیت»، اصل «رسایی جزء اول پایانه»، اصل «روایت»، و اصل «سبب ـ مسبب»،
 
متن کامل [PDF 405 kb]   (900 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: زبان شناسی
انتشار: 1399/7/10

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.