1- دکتری زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2- دانشیار گروه زبانشناسی پژوهشکدۀ سمت، تهران، ایران. ، abolhassani@samt.ac.ir
چکیده: (4074 مشاهده)
مفهومسازیهای فرهنگی شیوۀ تفکر و جهانبینی یک جامعۀ زبانی را نسبتبه پدیدهها نشان میدهد. بررسی مفهوم سازیهاباعث شناخت عمیقتر فرهنگ مرتبط با آنها میشود، تعاملات بینفرهنگی را تسهیل میکند و سوءتفاهمات فرهنگی را بر طرف میکند. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی،مفهومسازیهای فرهنگی «مرگ»در گویش بختیاری منطقۀ ززووماهرو در چارچوب زبانشناسی فرهنگی بررسی شده و ریشههای فرهنگی آنهاتوصیف شده است.با توجه به سبک زندگی روستایی و عشایری مردم منطقه و تماس آنان با طبیعت، عناصر و پدیدههای طبیعی پایهای برای مفهومسازیهای فرهنگی فراهم میکنند. جامعۀ آماری شامل پانصد مورد از عبارات، اصطلاحات، مویهها و ضربالمثلهای مرتبط با مرگ است که در این گویش استفاده میشود. دادههای پژوهش از طریق مطالعۀ میدانی و با استفاده از مصاحبه و مشاهده جمعآوری شده است. نتایج تحلیل و بررسی دادهها نشان میدهد که ریشۀ این مفهومسازیهای فرهنگی در سبک زندگی روستایی و عشایری منطقه، عقاید و باورها، تأثیر فیزیولوژیکی عواطف و احساسات مرتبط با مرگ بر اندامهای بدن انسان و تخیلات و تصورات گویشوران نسبتبه مرگ قرار دارد؛ این سبک زندگی ایجاب میکند که مردم با طبیعت تماس مستقیم داشته باشند؛ ازاینرو، از جنبههای خشن، ویرانگر و مخرب طبیعت به عنوان حوزۀ ملموس برای بیان مفهوم انتزاعی «مرگ» استفاده میکنند؛ مفهومسازیهای فرهنگی مرگ بهمنزلۀ«باد شمال، سیل، بهمن، رعد و برق» و یا «خاموش شدن آتش، افتادن ریگ یا افتادن عمود سیاه چادر» ناشی از الهام گرفتن از پدیدههای طبیعت و سبک زندگی عشایری است.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1400/6/11