بی­گمان، برابریابی برای واژه­های بیگانۀ موجود در زبان فارسی، تلاشی سنجیده، آگاهانه و قابل تقدیر است و این امر از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی تحقق یافته است. نوواژه­ها درواقع، نوآوری­هایی هستند که برنامه­ریزان واژگانی، آن­ها را به جای معادل قرضی ایجاد می­کنند و بهترین پیامد ممکن برای این واژه­ها این خواهد بود که کاربران زبان آن­ها را پذیرش می­کنند و به زبان عموم راه می­یابند. شواهد موجود از مصارف واژگانی کاربران زبان فارسی بیانگر آن است که گاهی کاربران این زبان، تمایل بیشتری برای استعمال واژگان بیگانه نسبت به واژگان مصوب از خود نشان می­دهند. دلایل احتمالی این تمایل را می­توان با در نظر گرفتن مفهوم «هَیجامَد» بررسی کرد.  هَیجامَد که از ترکیب دو واژۀ «هیجان» و «بسامد» حاصل شده است، به هیجانات ناشی از حواسی اشاره می­کند که تحت تأثیر بسامد واژگان قرار دارند. نوشتۀ حاضر می­کوشد تا با در نظر گرفتن این مفهوم نوظهور و مؤلفه­های سه­گانۀ آن (هیجان، حواس و بسامد) در حوزۀ واژه­گزینی و معادل­یابی، راهکارهایی را در جهت افزایش پذیرش واژگان مصوب و کاهش استعمال واژگان بیگانه ارائه دهد.

واژه‌های کلیدی: هَیجامَد، جایگزینی هَیجامَد، هَیجامَدکاهی، هَیجامَدافزایی، واژه­ های کلیدی: فرهنگستان زبان و ادب فارسی

متن کامل [PDF 540 kb]   (2295 دریافت)