1- استادیار زبان و ادبیات عرب، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران
2- استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده الهیات و ادیان، تهران، ایران
چکیده: (4184 مشاهده)
گفتمان قرآن گفتمانی چندلایه است. با بهرهگیری از روشهای مطالعۀ معنا، فرایندهای ارزشی معنا و جنبۀ کاربردی و تأثیری متن را تا حدودی میتوان روشن کرد و از این میان، روش تحلیل
نشانهمعناشناسی گفتمان، با بازخوانی نظامهای سیال متن ضمن روساخت قالببندیشده، چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا را در نظامهای گفتمانی تبیین میکند. این جستار با بهره از الگوی تنشی تحلیل به مطالعۀ شصت آیۀ نخست سورۀ شعراء میپردازد که جهت الگودهی و آرامشدادن به پیامبر اکرم(ص)، گفتمان تبلیغی حضرت موسی(ع) را روایت میکند. فضای تنشی حاکم بر گفتمان آیات در عین دربرگرفتن نظامهای گفتمانی مختلف با نوسان مرزهای معنایی، فرایند سیال معنا را در تعامل دو بُعد عاطفی و شناختی شکل میدهد. گفتمان آیات تعاملی است و متأثر از حضور حسی ادراکی و شَوِشِی ر شرایطی ناپایدار و غیرمنتظره قرار دارد؛ به طوریکه در کشمکش طرفهای گفتوگو با اتصال و انفصال در فضای گفتهپردازی و نیز با رخداد زیباییشناختی اعجاز، گفتمان به سمت مرکز عملیات گفتهپردازی
- که در اینجا «ربوبیت» است- سوگیری میکند تا فراتر از نقطۀ توانش و کنش تبلیغی در ابعاد زیباییشناختی، نتیجۀ نهایی رقم بخورد.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
نشانه شناسی انتشار: 1396/9/1