1- دانشیار زبانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
2- دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
چکیده: (9185 مشاهده)
زبانها از ابزارهای زبانی مختلفی برای سازماندهی جریان اطلاعات گفتمان استفاده میکنند. یکی از این ابزارها، زمینهسازی اطلاعات است که از طریق آن روایتگر اطلاعات اصلی و فرعی را در روایت مشخص میکند. اطلاعات اصلی که پایه روایت را تشکیل میدهند پیشزمینه، اما اطلاعات فرعی که وقایع حاشیهای روایت را نشان میدهند، پسزمینه اند. چنین سازماندهی باعث پیوستگی بیشتر میان پارهگفتارهای گفتمان و همچنین انتقال موثرتر اطلاعات میشود. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل چگونگی تحقق زمینهسازی در قالب پیشزمینهسازی و پسزمینهسازی در گفتمانروایی کودکانفارسیزبان براساس ابزار زبانی نمود (کامل/ناقص) و صیغه فعل (معلوم/مجهول) و همچنین تاثیر سن بر بهکارگیری این ابزارها است. دادههای پژوهش شامل روایتهای گفتاری تولیدشده توسط کودکان 7، 9، 11 ساله و یک گروه کنترل بزرگسالان 30 ساله دختر بودند، که با استفاده از دو داستان تصویری (Hickmann, 2004) مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد رابطه معناداری بین میزان بهکارگیری نمود کامل و ناقص و سن کودکان مورد آزمون وجود داشت، به این ترتیب که با افزایش سن بهکارگیری نمود کامل در پیشزمینه کاهش و بهکارگیری نمود ناقص افزایش یافت. برعکس، در بزرگسالان بهکارگیری نمود کامل در پیشزمینه افزایش اما نمود ناقص کاهش یافت. در پسزمینه نیز این رابطه بههمین ترتیب مشاهده گردید. بعلاوه، بهکارگیری صیغه معلوم فعل در روایتها نسبت به بهکارگیری صیغه مجهول فعل غالبتر بود و رابطه معناداری بین بهکارگیری صیغه مجهول فعل در پیشزمینه و پسزمینه و سن آزمودنی ها مشاهده نگردید.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
تحلیل گفتمان انتشار: 1396/1/1