1- دکتری زبان شناسی همگانی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
2- استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبانشناسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران ، dehghan_m85@yahoo.com
3- دانشیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبانشناسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران
چکیده: (3477 مشاهده)
طرحوارههای تصوری بهدلیل اهمیتی که در درک مفاهیم انتزاعی انسان دارد، مقولهای مهم در مطالعات زبانی است. پژوهش حاضر به بررسی الگوی بدنمندی طرحوارههای تصوری در نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتایان بینایشان بر مبنای نظریۀ بدنمندی شناخت در معنیشناسی شناختی از دیدگاه جانسون (1987) پرداخته است. روش انجام این پژوهشِ کمّی بهصورت مقایسهای بین دو گروه از افراد نابینا و همتایان بینا انجام شده است. بدین ترتیب 48 آزمودنی بینا و نابینای مطلق مادرزاد زن و مرد با تحصیلات دیپلم و لیسانس در سن 18 تا 28 سال، بهمنظور بررسی متغیرهای اثرگذار جنسیت، سطح تحصیلات و سن، ارزیابی شدند و از آنها خواسته شد 30 واژۀ منتخب بر مبنای راهکارهای ریسی بیتی و پگی (1991) را توصیف کنند و بر این اساس طرحوارههای تصوری استفادهشدۀ آنها بررسی شد. بررسیهای صورتگرفته نشان داد که نابینایان با توجه به فقدان حس بینایی، از توصیفات واژگانی بیشتر و بهمراتب طرحوارههای تصوری بیشتری نسبتبه همتایان بینایشان استفاده میکنند، بهطوری که آزمودنیهای نابینای زن لیسانس با بیشترین استفاده از طرحوارههای تصوری گزارش شدند. آمارها نشان داد که از انواع طرحوارههای مطرحشدۀ جانسون (1987) بهترتیب طرحوارههای حرکت و چرخه بیشترین و کمترین میزان کاربرد در هر دو گروه منتخب را دارند. همچنین بررسیها نشان داد که متغیرهای سن، جنسیت و سطح تحصیلات بهمثابۀ عوامل اثرگذار هیچ تأثیری در درک طرحوارههای تصوری توسط افراد نابینا و همتای بینایشان نداشتهاند.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1399/5/10