1- دانشجوی دکتری رشتۀ زبانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، a.es.n.1365@gmail.com
2- دانشیار گروه هنرهای نمایشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3- دانشیار گروه زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
4- دانشیار گروه زبانشناسی، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی، سمت، تهران، ایران
چکیده: (3795 مشاهده)
پژوهش حاضر در جهت یک بررسی ردهشناختی از عنصر زبانی واژهبست در زبان گیلکی تدوین شده است. در این پژوهش، سعی بر آن است تا باتوجه به تنوعات گویشی قابلتوجه زبان گیلکی و نیز دیدگاههای گوناگون در طبقهبندی عنصر واژهبست و بهرهوری متفاوت گویشها و زبانهای ایرانی از این عنصر زبانی، با یک بررسی ردهشناختی، تنوع حضور واژهبست در زبان گیلکی و جایگاه حضور آن در جملات گیلکی مشخص شود. بدین منظور، واژهبستهای زبان گیلکی براساس پرسشنامۀ ردهشناختی مؤسسۀ ماکس پلانک در باب ردهشناسی واژهبست مورد تحلیل قرار گرفتهاند. پرسشنامه شامل 5 بخش قابل تفکیک است که عبارتاند از: 1. ویژگیهای کلی زبان، 2. حالات مقولهای واژهبست، 3. ویژگیهای خاص، 4. جایگاه واژهبست، و 5. حرکت. دادههای مذکور پس از گردآوری از سه ناحیۀ گویشیِ گیلکی غربی (بیه پس)، شرقی (بیه پیش) و گیلکی گالشی از شهرها و روستاهای شرقی، غربی و مناطق ییلاقی استان گیلان، به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی ـ مقایسهای مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش بیانگر یکسان بودن واژهبستهای زبان گیلکی در سه گونۀ مذکور است و بهطور کلی میتوان بیان کرد که زبان گیلکی دارای پیشبستهای ضمیری متصل به نشانۀ مفعولی، پیبست نشانۀ مفعولی /ǝ/، پیبست تأکیدی و نیز نشانۀ /o/ ربط است. همچنین مشاهده شد که پیبست ضمایر شخصی متصل به اسامی، صفات، حرف اضافه و افعال در این زبان وجود ندارد. حرکت برای واژهبست فقط به انتهای گروه میزبان امکانپذیر است و جابهجایی و جهش واژهبست به موقعیت پیشین در این زبان ممکن نیست. همچنین باتوجه به بررسیهای انجامشده، تحقق قاعدۀ واکرناگل درمورد جایگاه دوم برای واژهبست در زبان گیلکی قابل تأیید است.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1400/7/10