جستجو در:
دوره 12، شماره 6 - ( 1400 )
جلد 12 شماره 6 صفحات 565-533 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Abadi F, fattahizadeh F. Applying Historical Semantics in Analyzing the Meaning of "Sheitan" and "Iblis" in Qur'an and Criticizing the Viewpoints of Classical lexicographers. LRR 2021; 12 (6) :533-565
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-43323-fa.html
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-43323-fa.html
آبادی فاطمه، فتاحی زاده فتحیه. کاربست معناشناسی تاریخی در تحلیل معنای شیطان و ابلیس در قرآن کریم و نقد آرای لغت‌شناسان کلاسیک. جستارهای زبانی. 1400; 12 (6) :533-565
فاطمه آبادی1 
، فتحیه فتاحی زاده* 2
، فتحیه فتاحی زاده* 2
1- دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.
2- استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران. ،f_fattahizadeh@alzahra.ac.ir
2- استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران. ،
چکیده: (5454 مشاهده)
دو مفهوم شیطان/ابلیس از مهم‌ترین مفاهیم قرآنی به‌شمار می‌آیند و نقشی مهم در نظام هدایت/ اضلال ایفا می‌کنند؛ نظامی که می‌توان آن را هدف اصلی از ارسال پیامبران و نزول قرآن دانست. ارائۀ مفهومی ناصحیح یا غیردقیق می‌تواند درک ناصحیحی از عملکرد و نقش شیطان/ ابلیس در این نظام به دنبال داشته باشد. این پژوهش تلاش می‌کند با بهره‌گیری از ریشه‌شناسی به‌منزلۀ شاخه‌ای از زبان‌شناسی تاریخی و توجه به بافت زبانی قرآن، تبیین دقیقی از این دو مفهوم ارائه و آراء لغت‌شناسان کلاسیک را بررسی کند. مشاهده شد واژۀ شیطان از میان دو مصدر پیشنهادی لغت‌شناسان به‌صورت شطن و شاط، از شطن به معنای دشمنی، رقابت و آشوب برگرفته از سحر مشتق شده است، ولی لغت‌شناسان با وجود تأکید بر شطن به‌منزلۀ مصدر اشتقاق، بر معنای ریشۀ شط ــ انحراف و کجی ــ تأکید کرده و تمرکز معنی را بر وضعیت خود شیطان از نظر هدایت‌یافته یا گمراه بودن قرار داده‌اند. باهم‌آیی واژگانی در معانی دشمنی، اختلاف‌افکنی، ایجاد مانع و جادو با این واژه در قرآن نتایج مطالعات ریشه‌شناسی را تأیید می‌کند و نشان می‌دهد تمرکز معنا بر تأثیر شیطان بر هدایت یا گمراهی بشر است و نه وضعیت خود او. درمورد واژۀ ابلیس لغت‌شناسان دو نظریۀ اشتقاق از مادۀ بلس به معنای ناامیدی و وام‌واژگی در معنای مخلوط و مفتش را بیان کرده‌اند. بررسی‌ها وام‌واژگی را به شکلی متفاوت تأیید می‌کند؛ ابلیس نه مرتبط با معانی مخلوط و مفتش بلکه واژه‌ای یونانی در معنای اصلی دروغ‌گو و اسم خاص برای یکی از افراد شیطان است.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |