جستجو در:
دوره 12، شماره 2 - ( 1400 )
جلد 12 شماره 2 صفحات 419-385 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Maghsoudi M. Reconsidering Respect Cultuling in the Light of Etiquette through Corpus. LRR 2021; 12 (2) :385-419
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-44884-fa.html
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-44884-fa.html
مقصودی مجتبی. بازنگری زباهنگ احترام ـ محوری در سایۀ ادب اجتماعی با تحلیل پیکرۀ گفتمان شفاهی براساس الگوی هایمز. جستارهای زبانی. 1400; 12 (2) :385-419
استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. ، maghsudi@cfu.ac.ir
چکیده: (3571 مشاهده)
درهمتنیده بودن زبان و فرهنگ مدتهاست که موردبحث و بررسی اندیشمندان حوزۀ جامعهشناسی زبان، مردمشناسان و نیز کاربردشناسان زبان بوده است. یکی از حوزههای نوین تحقیق دربارۀ این درهمتنیدگی، مطالعۀ نمایش فرهنگی از یک زبان یا زباهنگ است. در این تحقیق زباهنگ احترامـمحوری در فرهنگ ایرانیان، با توجه به اهمیت و جایگاه ادب و نزاکت اجتماعی فرهنگ ایرانی‌ـ اسلامی، موردبررسی قرارگرفت. هدف این تحقیق بهطور خاص، شناسایی بازنمود جنبههای حاکم از فرهنگ کنونی گویشوران در زباهنگ احترامـمحوری و شناخت جنبههایی از ادب اجتماعی بود که در زباهنگ احترامـمحوری انعکاس یافتهاست. به این منظور، 140 پارهگفتار مرتبط با احترام و نزاکت از میان 320 مورد شفاهی که از میان افراد 15 تا 61 ساله (132 زن و 169 مرد) با سطح تحصیلات متفاوت (بی‌سواد تا تحصیلات عالیه) و مشاغل مختلف (خانهدار، دانشآموز، دانشجو، معلم، مهندس، کارمند، پزشک، پرستار، بازنشسته، و مشاغل آزاد) از شهرهای اراک، اصفهان، شهرکرد، تهران، قم، ساوه، گلپایگان، شادگان، تبریز، رشت، هرند، دهلران، کرمانشاه، خرم‌آباد، سرپل ذهاب، بروجن، آران و بیدگل، نجفآباد، ایذه و میاندشت در موقعیتهای گوناگون گردآوری شد. پارهگفتمانهای شفاهی این افراد ابتدا ضبط و بعد در قالب یک فرم، پیادهسازی شد. در این مرحله برای ثبت جزئیات شفاهی کلام از علائم گفتارنگاری برای ثبت آوایی و سایر رویدادهای بیانی از قبیل مکث و قطع کلام مخاطب استفاده شد. سپس با استفاده از الگوی SPEAKING هایمز (1967) احترامـمحوری موردبررسی قرار گرفت. تحلیل دادهها برمبنای این الگو نشان داد که بسامد کاربرد این زباهنگ در موقعیتهای عمومی بیشتر از موقعیتهای خصوصی و در میان شرکتکنندگان نابرابر (رسمی و غیررسمی) رایج‌تر از افرادی با سطح اجتماعی برابر است. از نظر هدف نقشهای کاربردشناختی ابراز علاقه و ارادت (محبت و دوست داشتن)، تمجید، تکریم، دعوت، شکستهنفسی و چاپلوسی از پربسامدترین اهداف تجلییافتۀ این زباهنگ بودند. بررسیهای عمیقتر حاکی از آن بود که زباهنگ احترامـمحوری با قدرت‌ـمحوری کاملاً برابر نیست و این دو را باید جداگانه تعریف کرد. دیگر آنکه، زباهنگ احترامـمحوری با وجود استقلال مفهومی خود با زباهنگهای صراحتگریزی و قدرت‌ـمحوری همپوشانی دارد. بهعلاوه، زباهنگ احترامـمحوری از فرازباهنگهای جمعگرایی و سلسلهمراتبپذیری ایرانیان تأثیر میپذیرد. دیگر آنکه زباهنگ احترامـمحوری در دادههای این پژوهش برمبنای دو محور سلطه و همبستگی توجیهپذیر است و تنوع و شدت بروز جنبههای احترام تابع سلطه و همبستگی موجود در بافت است.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |