دوره 13، شماره 1 - ( 1401 )                   جلد 13 شماره 1 صفحات 596-557 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Tabatabaei S A. “A Kind Person Was in My House” Ferdowsi's Beardless kind man or woman? Gender-based reading of Bijan and Manijeh's Introduction in Al-Shahnameh. LRR 2022; 13 (1) :557-596
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-49810-fa.html
طباطبایی سمیه السادات. «یکی مهربان بودم اندر سرای» مهربانِ بی‌ریش فردوسی مرد یا زن؟ (خوانشی جنسیتی از دیباچۀ بیژن و منیژه در الشاهنامه). جستارهای زبانی. 1401; 13 (1) :557-596

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-49810-fa.html


استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران. ، sst1363@kub.ac.ir
چکیده:   (1748 مشاهده)
نگارندۀ مقالۀ پیش‏رو رهیافت «چرخش فرهنگی» را در مطالعات ترجمه بهکار می‏بندد تا دریابد چرا قوم‏الدین بُنداری، در سدۀ هفتم هجری، هنگام برگردان مصراع «یکی مهربان بودم اندر سرای» برابرنهادِ واژۀ «مهربان» را «الغلام» برمی‏گزیند. از آنجا که متن شاهنامه عاری از نشانه‏ای است که جنسیت «مهربان» را روشن سازد پس مذکر پنداشتنِ «مهربان» دلیلی فرامتنی دارد. واکاوی الگوی میل و کردوکار جنسی در عصر مترجم، و نیز پیش و پس از آن، نشان می‏دهد که کنش‏مند/سوژۀ مذکر در کردار جنسیِ خود، همزمان به دو کنش‏پذیر/ابژه نظر داشته است: کنش‏پذیر (نا)مذکر و کنش‏پذیر مؤنث. به دیگر بیان برخلاف الگوی میل جنسی معاصر که بر دگرجنس‏خواهی و دوگانۀ مذکر ـ مؤنث استوار است در آن دوره، افزون‌بر دوگانۀ یادشده، حضور دوگانۀ مذکر ـ (نا)مذکر نیز در کردار جنسی هویداست. کاوش در منابع نوشتاری و نانوشتاری، همچون نگاره‏های برجامانده از پیشینیان، آشکار می‏سازد که  ابژۀ (نا)مذکر امرد، مخنث، مأبون و خصی/ خواجه را دربر می‏گیرد که از این میان بنداری به‌سبب کنش‏هایی که در متن شاهنامه به «مهربان» نسبت داده شده، الغلام/امرد را همچون معادلی برای «مهربان» برمی‏گزیند. بدین ترتیب این گزینش نه در هم‏ارزی دو واژه در زبان‏های مبدأ و مقصد که در الگوی میل جنسیِ جامعۀ مقصد ریشه دارد.
 
متن کامل [PDF 1618 kb]   (868 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: زبان عربی
انتشار: 1401/1/1

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.