1- دانش آموختۀ دکتری زبانشناسی همگانی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. ، mdelarami@pgs.usb.ac.ir
2- استاد زبانشناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
چکیده: (3012 مشاهده)
پژوهش حاضر با استفاده از واجشناسی خودواحد گلداسمیت (1976) به بررسی فرایند تقویت در گویش سیستانی یکی از گویشهای زبان فارسی مورد تکلم در سیستان واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان میپردازد. این پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی است. به این منظور، بیست گویشور زن و مرد، مسن و کمسواد بالای پنجاه سال بهصورت تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از ضبط گفتار آزاد و مصاحبه به مدت بیست دقیقه از هر فرد، دادههای زبانی جمعآوری شد. سپس دادههای مورد نظر استخراج و براساس علائم آوانگاری IPA بازنمایی شدند. درنهایت، قواعد واجی شناساییشده در پیکرۀ زبانی براساس مفاهیم و اصول واجشناسی خودواحد توصیف و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که فرایند تقویت در گویش سیستانی بهصورت فرایندهای واجی درج همخوان چاکنایی [ʔ] در آغاز واژه، درج همخوان غلت افراشتۀ پیشین [j] و همچنین، خیشومی [n] میان دو واکه و در پایانۀ هجای پایانی، تبدیل همخوان گرفتۀ واکدار/ʁ/، به گرفتۀ بیواک [χ]، تبدیل همخوان گرفتۀ لبی-دندانی /f/ و /v/ به گرفتۀ لبی [p] و [b]، مشددسازی بین دو تکواژ و پایان برخی از واژهها، دمیدگی همخوانهای گرفتۀ بیواک بر روی آغازۀ هجای اول واژه و همخوان مشدد هجای تکیهبر و همچنین در پایانۀ مشدد هجای آخر واژه نمود مییابد.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1402/3/10