1- دانشجوی دکترای زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، a.nasri@ut.ac.ir
2- استاد گروه زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده: (2648 مشاهده)
ویژهسپاری مراحل مختلف فرآیند پردازش دادههای صوتی و به خصوص ادراک واجی یکی از موضوعات پژوهشی بحث برانگیز در حوزه مطالعات زبانشناسی عصبی بوده است. در این میان دو ناحیه از قشر شنوایی یعنی قشر شنوایی اولیه و شکنج گیجگاهی فوقانی به عنوان محل پردازشهای حسی و پردازشهای مقدماتی شناختی اهمیت ویژهای دارند. هدف پژوهش حاضر کشف همبستههای مکانی پردازش واکههای موجود در نظام واکهای زبان فارسی و بهرهبرداری از آنها جهت پرده برداشتن از محتوای فرآیند پردازشی صوتی در هر یک از این دو ناحیه از قشر شنوایی مغز است. در این مطالعه از 18 نفر از گویشوران زبان فارسی خواسته شد تا به توالیهایی از واکههای ساده زبان فارسی با ترتیب تصادفی گوش کنند و همزمان پاسخ دستگاه عصبی آنان به شنیدن این واکهها با استفاده از روش الکتروانسفالوگرافی ثبت شد. سپس پتانسیلهای وابسته به رخداد متناظر با پردازش هر واکه در قشر شنوایی اولیه مغز آنان با استفاده از روش دوقطبیهای جریان معادل منشایابی و رابطه مختصات منشا هر یک از واکههای مذکور در دستگاهی سه بعدی از یک سو با مشخصات طیفی صوتشناختی و از سوی دیگر با ارزشهای دو مشخصه انتزاعی واجی «محل تولید» و «ارتفاع زبان» سنجیده شد. بررسی و تحلیل نتایج به دست آمده از این آزمایش نشان میدهد برخلاف تحلیلهای سابق، قشر شنوایی اولیه مغز به پردازش حسی اختصاص ندارد و بخشی از فرآیند پردازش شناختی مبتنی بر مشخصههای انتزاعی تولیدی در همین ناحیه و قبل از انتقال بار پردازشی به شکنج گیجگاهی فوقانی آغاز میشود.
نوع مقاله:
مقاله تحقیق |
موضوع مقاله:
واج شناسی وآواشناسی انتشار: 1402/3/10