دوره 6، شماره 6 - ( 1394 )                   جلد 6 شماره 6 صفحات 279-259 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Monshizadeh M, Elahian L. Stylistic Study of the Verbs in Gulistan: An Approach to Halliday’s Systemic Functional Grammar. LRR 2015; 6 (6) :259-279
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-531-fa.html
منشی زاده مجتبی، الهیان لیلا. بررسی سبک‌‏شناختی فعل در گلستان؛ متأثر از حوزۀ تعلیمی آن با رویکرد نقش‌گرای نظام‏مند. جستارهای زبانی. 1394; 6 (6) :259-279

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-531-fa.html

بررسی سبک‌‏شناختی فعل در گلستان؛ متأثر از حوزۀ تعلیمی آن با رویکرد نقش‌گرای نظام‏مند
مجتبی منشی زاده1 ، لیلا الهیان* 2
1- دانشیار زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2- دانش‏ آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، تهران، ایران
چکیده:   (6371 مشاهده)
گلستانِ سعدی همواره از قلل رفیع نثر پارسی به‌‌شمار‏ آمده ‏است. از مسائلی که کمتر بدان پرداخته‏ شده، شگردهای هنری گزینش فعل و تأثیر آن بر کیفیت شیوۀ تعلیم در گلستان است. در دستور نقش‌گرای هَلیدی مقولۀ فعل با نام فرایند، از رهگذر نظام گذرایی (قابلیت دستوری بازنمایی تجربه در زبان) و فرانقش اندیشگانی و تجربی بررسی ‏می‏شود؛ با بررسی انواع و بسامد فرایندهای اثر، می‏توان به دنیای ذهن نویسنده و درنهایت سبک او پی‏برد. فرایند ‌رخ‌داد، کنش، احساس، گفتار یا بود‌ونبود امری است که در قالب گروه‌های فعلی تحقق ‏می‌یابد. نظام گذرایی امکانی برای گزینش نظام‌مند فرایندها در بررسی سبک‌شناختی متون و روشن‌‌ساختنِ انگیزه‌های نویسنده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی مؤلفه‏های اصلی شاهکار ادبی گلستان و تبیین ویژگی‌های آن با کمک این مقوله است. ازاین‌رو پس ‏از شرح فرایند و انواع آن، فرایندهای هفت بابِ آغازیِ گلستان بررسی و بسامد هریک مشخص می‏شود. حاصل آنکه سعدی در ساخت و گزینش فرایندها، افزون‌بر معنی، وزن، ایفای نقش در تکرارهای هنری و داشتن ظرفیت، به بیان هم‏زمانِ چند مفهوم برای تقویت اصل ایجاز توجه کرده و صنعت‏پردازی‌های وی برای تحقق این اهداف بوده ‏است. بیشترین نمونه‏ها فرایند رفتاری است؛ این نشان از تمرکز گلستان بر انسان، روابط اجتماعی انسان‌ها و پیگیری اصل تعلیم دارد.
واژه‌های کلیدی: گلستان، زبان‌شناسی ‏نقش‌گرا، فرایند، فعل، نظام‏گذرایی
متن کامل [PDF 267 kb]   (3651 دریافت)    
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: زبان شناسی
انتشار: 1394/10/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.