Ghonchepour M, Ahmadypooranary Z, Khidadadi Isfijar J. Analyzing Reading Comprehension Strategies in Farsi Textbook of Sixth Grade: A Socio-psycholinguistic Approach. LRR 2024; 15 (4) :201-235
URL:
http://lrr.modares.ac.ir/article-14-57467-fa.html
غنچه پور موسی، احمدی پور اناری زهره، خدادای اسفیجار جواد. واکاوی راهبردهای درک خواندن در کتاب فارسی ششم دورۀ دوم ابتدایی: پژوهشی از منظر رویکرد اجتماعی ـ روانشناسی زبان. جستارهای زبانی. 1403; 15 (4) :201-235
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-57467-fa.html
1- استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران ، m.ghonchepour@cfu.ac.ir
2- استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
3- کارشناس ارشد آموزش و پرورش کرمان (ماهان)، کرمان، ایران
چکیده: (3678 مشاهده)
خواندن فرایندی پیچیده است که استفاده از راهبردهای درک به فراگیران کمک میکند تا با برقراری تعامل بیشتر با متن، درک بهتری از آن داشته باشند. هدف این مقالۀ توصیفی ـ تحلیلی بررسی کتاب فارسی ششم دورۀ دوم ابتدایی باتوجهبه سه راهبرد فعالسازی دانش پیشین، گسترش گنجینۀ واژگان و بازبینی و 26 تکنیکِ درک خواندن از انگاره اجتماعی ـ روانشناسی زبانِ اندرسون (1994 & 2012) است تا همسویی این منبع آموزشی با رویکرد فوق و تکنیکهای شناختی، فراشناختی و جبرانی آن روشن شود. دراینراستا، پیکرۀ متشکل از 79 راهبرد استخراجشده از متون و همۀ تمرینهای این کتاب شامل بخشهای درک مطلب، درک و دریافت، خوانش و فهم، دانش (زبانی و ادبی)، بازی و گوشکنوبگو، برمبنای نمونبرگ محققساخته مطالعه شد. تحلیل دادهها نشان داد که اگرچه از هر سه راهبرد استفاده شده، فراوانی و تنوع تکنیکها بسیار پایین و کتاب فوق ناهمسو با این رویکرد است. سازمان دادن فصلهای کتاب به درسهایی با عناوین متنوع و بخشهایی نظیر بخوان و حفظ کن، حکایت، بخوان و بیندیش و گوشکن و بگو، رغبت بیشتری برای خواندن متون ایجاد میکند. تکنیکهای تنوع در آموزش واژه، کار با همکلاسی برای گسترش مهارت خواندن، آموزش واژه بههمراه دیگر فعالیتهای زبانی، آموزش صریح واژه، آموزش واژه جدای از سایر فعالیتهای زبانی، طرحوارههای واژگانی، روابط مفهومی، بهخاطرسپاری و تمرین دررابطه با آنها نیز برای آموزش واژه استفاده نشده است. دادههای بازبینی راهبردها نشان داد که راهبردهای فراشناختی فراوانی بیشتری در مقایسه با راهبردهای شناختی دارند. توجه به تکنیکهای مرور دانستههای پیشین و تنوع متون خواندنی از نقاط قوت و عدم توجه به تمرینهای گروهی در پرورش و تقویت تفکر انتقادی فراگیران از نقاط ضعف کتاب حاضر در تدوین محتوا محسوب میشود.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان فارسی انتشار: 1403/7/10