1- دانشجوی دکتری گروه زبانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2- دانشیار گروه زبانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران ، vali.rezai@fgn.ui.ac.ir
چکیده: (2760 مشاهده)
تناوبهای گذرایی ساختارهای نحوی دوگانهای هستند که در گذرایی افعال تغییر ایجاد کرده و در خلال آنها فعل بسته به کاربرد خاصی که دارد و بدون تغییر قابل توجهی در معنا، با تعداد موضوعهای متفاوت بهکار میرود. در این پژوهش به جهت بررسی این فرضیه که افعال شرکتکننده در تناوبهای نحوی یکسان، مؤلفههای معنایی یکسانی داشته و در یک طبقۀ معنایی قرار میگیرند، و بهمنظور به دست دادن اطلاعات دقیقتری پیرامون رفتار نحوی و ویژگیهای معنایی افعالی که قادر به حذف مفعول هستند، 435 مورد از دادههای حذف مفعول بافت آزاد که از منابع گوناگونی نظیر کتابها، مجلات، فیلمها، سریالها و مکالمات روزمرۀ استخراجشده را با توجه به اینکه در کدام تناوبهای گذرایی شرکت میکنند در طبقات معنایی مختلفی دستهبندی کردهایم. یافتههای این پژوهش نشان میدهد افعالی که بنا بر شرکت در تناوبهای گذرایی مرتبط به حذف مفعول در طبقات معنایی مجزا دستهبندی شدهاند، مؤلفههای معنایی یکسان داشته و نوع مفعولی که دریافت میکنند به لحاظ ماهیت، ویژگیهای مشترک دارد. از این جهت است که رفتار نحوی افعال، مبنی بر شرکتشان در تناوبهای گذرایی خاص را میتوان عاملی برای پیشبینی اشتراکات معنایی افعال و گنجاندن آنها در طبقات معنایی یکسان در نظر گرفت. علاوه بر این، ویژگیهای افعال هر طبقه و نوع مفعولی که دریافت میکنند همچنین آشکار میسازد که عام، نامشخص و نکره بودن مفعول و پیشبینیپذیری مفهوم آن برای مخاطب، نمود غیرپایانی و غیرلحظهای را میتوان از مهمترین شروط لازم جهت حذف مفعول تلقی کرد.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی انتشار: 1404/3/10