مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار                   برگشت به فهرست مقالات | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.29252/LRR.1401.0.0.225.7
‎ 20.1001.1.23223081.1401.0.0.225.7

XML English Abstract Print

بررسی کاربرد و نگرش کاربران زبان نسبت به گونه‌های زبانی وابسته بر اساس گفتمان قدرت و ‌سکوت
سولماز دوست1 ، محمد رضا احمدخانی* 2، علی کریمی فیروزجایی3
1- گروه زبانشناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2- دانشیار زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، ahmadkhani@pnu.ac.ir
3- دانشیار زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده:   (1055 مشاهده)
هر کشوری دارای انواع گونه‌های زبانی است که یکی از آنها گونه معیار و دیگر گونه‌ها، وابسطه یا غیر معیار نامیده‌می‌شوند. در این تحقیق، میزان کاربرد گونه‌های زبانی معیار و غیر معیار ایرانی با در نظر گرفتن متغیر‌های مستقل اجتماعی سن، جنسیت، تحصیلات، شغل و سطح مالی و نیز نگرش گویندگان دارای طبقه بندی زبان‌ها و گویش‌ها، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. داده‌ها از طریق پرسشنامه و مصاحبه از 314 شرکت‌کننده در جامعه زبانی 10 قوم ایرانی ساکن در شهر تهران گردآوری شده و به روش کمی و با استفاد ازنرم‌افزار spss  و سپس با استفاده از نظریه‌های قدرت فوکو (1985) و سکوت گفتمانی  برونو(2009) تحلیل شده‌اند.  نتایج پژوهش حاکی از آن است که کاربرد زبان یا گویش مادری در گفتار افراد بالای 50 سال به دلیل گفتمان قدرت بیشتر است ومردان به دلیل داشتن قدرت اجتماعی بیشتر، گونه غیر معیار را جانشین گونه معیار کرده‌اند. با افزایش سطح تحصیلات سکوت گفتمانی موجب کاهش کاربرد گونه غیر معیار زبان می‌شود.  کاربرد گونه غیر‌معیار در بازنشستگان بیش از دیگر مشاغل می‌باشد و به لحاظ سطح مالی، طبقه مالی قوی به عنوان مولفه قدرت کاربرد گونه معیار را جانشین گونه غیر معیار کرده وکاربران دارای سطح ضعیف مالی با بیشترین کاربرد گونه غیر‌معیار سکوت گفتمانی را نشان داده‌اند. گویندگان زبان‌ها که دارای مولفه های نگرشی قوی‌تری هستند، به‌دلیل قدرت گونه زبانی معیار در بسیاری از موقعیت‌های اجتماعی، دچار سکوت گفتمانی شده و گونه‌زبانی معیاررا  جایگزین گونه زبانی غیرمعیار روی محور جانشینی گفتمان کنند.

 
واژه‌های کلیدی: زبان‌شناسی اجتماعی _ شناختی، نگرش زبانی، گفتمان قدرت، گفتمان سکوت، گونه‌های زبانی معیار و غیر معیار
     
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: جامعه شناسی زبان
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.