دوره 6، شماره 3 - ( 1394 )                   جلد 6 شماره 3 صفحات 92-65 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hosseini-Maasoum S M, Radmard A. The Effect of Tempo-spatial Context on Speech Act Analysis; Comparing the Frequency Speech Acts in Meccan & Medinan Surahs of Holy Quran. LRR 2015; 6 (3) :65-92
URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-6626-fa.html
حسینی معصوم سید محمد، رادمرد عبدالله. تأثیر بافت زمانی- مکانی بر تحلیل کنش‌‌گفتار؛ مقایسه فراوانی انواع کنش‌های گفتار در سوره‌های مکّی و مدنی قرآن کریم. جستارهای زبانی. 1394; 6 (3) :65-92

URL: http://lrr.modares.ac.ir/article-14-6626-fa.html

تأثیر بافت زمانی- مکانی بر تحلیل کنش‌‌گفتار؛ مقایسه فراوانی انواع کنش‌های گفتار در سوره‌های مکّی و مدنی قرآن کریم
سید محمد حسینی معصوم* 1، عبدالله رادمرد2
1- دانشیار زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2- دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده:   (9101 مشاهده)
بررسی کنش‌های گفتار در متون مذهبی یکی از راه‌های درک لایه‌های پنهان کلام و شناخت تأثیر مورد نظر مبدأ کلام است. این پژوهش برای نخستین‌بار به بررسی و مقایسه کنش‌های گفتار در منتخبی از سوره‌های مکّی و مدنی قرآن کریم می‌پردازد. در این تحقیق توصیفی با روش تحلیل محتوا، شصت صفحه از قرآن کریم مشتمل بر سی صفحه از سوره‌های مکّی و سی صفحه از سوره‌های مدنی به روش تصادفی به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. بر‌اساس نظریه کنش گفتارِ آستین و طبقه‌بندی پنج‌گانه سرل در مورد انواع کنش‌های گفتار، با در‌نظرگرفتن محتوا و مفاهیم سوره‌ها و آیات، فراوانی هر‌یک از انواع کنش‌های گفتار موجود در آن‌ها بررسی شد. نتایج نشان داد که پراکندگی و فراوانی انواع کنش‌های گفتار در سوره‌های مکّی و مدنی تفاوت قابل توجّهی دارد. بر این اساس، در سوره­های مکّی کنش ‌اظهاری بیشترین فراوانی را دارد و کنش‌های ‌عاطفی، ترغیبی، تعهّدی و اعلامی در رتبه‌های بعد قرار دارند. امّا در سوره‌های مدنی، فراوانی کنش ‌اظهاری به‌نفع سایر کنش‌ها کاهش یافته و در مقابل، کنش‌های ‌ترغیبی و عاطفی و کنش‌های تعهّدی و اعلامی افزایش یافته‌اند. این آمار می‌تواند در مقایسه این دو نوع از سوره‌ها دارای پیامدهای تفسیری مهمّی باشد؛ از جمله این‌که بیان اخبار و معارف الهی و اسلامی در قالب کنش اظهاری در سوره‌های مکّی و در آغاز اسلام، حجم بیشتری از آیات را به خود اختصاص داده است؛ درحالی­که کنش­های گفتاری مربوط به اوامر ونواهی تشویقی و ترغیبی و تبشیر و انذار، در سوره­های مدنی اولویت بیشتری دارد.
واژه‌های کلیدی: واژگان کلیدی: تحلیل‌ گفتمان قرآن، سوره‌های مکّی، سوره‌های مدنی، کنش گفتار، سرل
متن کامل [PDF 497 kb]   (4516 دریافت)    
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: تحلیل گفتمان|کاربرد شناسی زبان|معناشناسی
انتشار: 1394/5/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.