مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار                   برگشت به فهرست مقالات | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2- دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، eshkevari@khu.ac.ir
3- استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
4- دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده:   (1389 مشاهده)
ارتباط میان واژگان و مفاهیم آن­ها در علم "معناشناسی" بررسی می­شود. "معناشناسی آماری" زیرشاخه "معناشناسی محاسباتی" و در حقیقت، زیر شاخه­ای از "زبان­شناسی محاسباتی" و "پردازش زبان طبیعی" است. تعیین واژگان و مفاهیم کلیدی یک متن به روش سنتی، نیازمند صرف زمان و همچنین دانش تخصصی راجع به موضوع متن است. استخراج زنجیره­های واژگانی، یکی از جدیدترین شاخه­های معناشناسی آماری است که بر اساس روابط معنایی میان واژگان، مضامین اصلی متن را در اختیار ما قرار می­دهد. در جستار حاضر برآنیم تا زنجیره­های واژگانی دو خطبه 111 و 221 نهج البلاغه را بر اساس نظریه "بارزیلی" و "الهداد" تعیین کرده و با بهره­گیری از روش توصیفی-تحلیلی و آماری، مضامین اصلی آن­ها را استخراج نماییم. نتایج تحقیق حاکی از آن است که خطبه 111 دارای 78 و خطبه 221 نیز دارای 87 زنجیره واژگانی بوده که از میان آن­ها، رابطه معنایی تضاد (50%) -در خطبه 111- و رابطه معنایی تضاد (38%) و ترادف (34%) -در خطبه 221- از بیشترین فراوانی برخوردار هستند. در خطبه 111، زنجیره شماره 53 که واژگان تشکیل دهنده آن، بر ترک دنیا و برگزیدن آخرت دلالت دارند و در خطبه 221، زنجیره­های شماره 31، 62 و 8 که واژگان آن­ها، به ترتیب، بر سکوت و خاموشی پس از زبان­آوری، ضرورت بهره­گیری از عقل و خرد، ترس و وحشت از روز قیامت دلالت دارند، قوی­ترین زنجیره­ها هستند. همچنین نتایج نشان می­دهند که موضوع خطبه 221 "اخلاقی، اعتقادی، علمی، عقلی" است اما مضامین اصلی خطبه 111، با موضوع "اخلاقی"  که "دشتی" برای آن ذکر کرده است، مطابق می­باشد.
 
     
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: زبان شناسی

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.