1- دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2- استاد زبان عربی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3- استادیار الهیات، دانشگاه اصفهان. ، اصفهان، ایران
چکیده: (7075 مشاهده)
از مهمترین راههایی که امروزه در فهم معنای متون بسیار مورد استقبال ادبپژوهان قرار گرفته است، تکیه بر اصل روابط همنشینی و جانشینی است، این پژوهش با تکیه بر این اصل سعی دارد معنای صریح و ضمنی ظرف «دون» در قرآن کریم را مورد بحث و بررسی قرار داده، میزان توجه مترجمان قرآن به این معانی و انتقال آن به زبان مقصد ـ فارسی ـ را مشخص گرداند؛ مهمترین یافتههای این پژوهش که با روش معناشناسی ساختاری و با استناد بر متون تفسیری و زبانی نگاشته شده، بیانگر این مطلب است که واژه «دون» کارکردها و معانی مختلفی در قرآن کریم دارد که مترجمان در انتقال آنها همیشه موفق عمل نکردهاند. معنای پایه آن «غیریت مع التسفل»، تقریبا در تمامی کاربردها بهچشممیخورد، از این رو در برگردان «مندونالله» میتوان از «جز خدا که پایینتر است» بهرهجست؛ برگردان «فرودِ» یا «از فرودِ» در ترجمههای کهن فارسی نیز، از انطباق حداکثری ترجمه با واژه مبدأ برخوردار است؛ زیرا هم استثنای «غیر» و هم معنای «تسفل: فروتری» را درخود گنجاندهاست. سیاق و بافت کلام، مخصوصا متعلَق «دون»، در معنای نسبی آن مؤثر و بهاعتبار قرب و تأخّر و تسفّل در رتبه، یا کمیت یا کیفیت دارای معانی ضمنی «قبل، امام، غیر، اقل، و ...» نیز هست.
انتشار: 1396/1/1